Trình bày đặc điểm phân bố nhiệt độ trên Trái Đất.
- Dựa vào kiến thức đã học về nhiệt độ không khí.
- Chú ý phân tích sự phân bố nhiệt độ trên Trái Đất theo 3 tiêu chí:
+ Nhiệt độ phân bố theo vĩ độ.
+ Nhiệt độ phân bố theo lục địa và đại dương.
+ Nhiệt độ phân bố theo địa hình.
Đặc điểm phân bố nhiệt độ trên Trái Đất:
- Theo vĩ độ:
+ Nhiệt độ trung bình năm giảm dần từ Xích đạo đến cực (vĩ độ thấp lên cao).
+ Biên độ nhiệt độ năm tăng dần từ Xích đạo đến cực.
=> Nguyên nhân: Trái Đất có dạng hình cầu nên càng lên vĩ độ cao, góc chiếu sáng (nhập xạ) của Mặt Trời càng nhỏ, lượng nhiệt nhận được càng giảm.
- Theo lục địa và đại dương:
+ Các địa điểm nằm sâu trong lục địa thường có biên độ nhiệt độ lớn hơn các địa điểm nằm gần đại dương.
Advertisements (Quảng cáo)
=> Càng xa đại dương, biên độ nhiệt độ năm càng lớn.
+ Những địa điểm có nhiệt độ trung bình năm cao nhất và thấp nhất đều nằm trên lục địa.
=> Nguyên nhân: Bề mặt đất nhận nhiệt nhanh hơn và tỏa nhiệt cũng nhanh hơn bề mặt nước, thay đổi theo bờ đông và bờ tây lục địa do ảnh hưởng của các dòng biển nóng, lạnh.
- Theo địa hình:
+ Nhiệt độ không khí thay đổi theo độ cao, trung bình cứ lên cao 100 m, nhiệt độ giảm 0,6oC.
+ Nhiệt độ không khí thay đổi theo độ dốc và hướng phơi của sườn núi.
=> Nguyên nhân: Góc tới của tia sáng mặt trời tới bề mặt đất.
Sự hình thành các đai khí áp và các đới gió liên quan gì với nhau?
Dựa vào kiến thức đã học về khí áp và gió trên Trái Đất, quan sát hình 9.4 SGK.
- Các đai khí áp cao và các đai khí áp thấp phân bố xen kẽ và đối xứng nhau qua áp thấp xích đạo.
- Gió thổi từ đai khí áp cao về đai khí áp thấp.
=> Một số loại gió chính trên Trái Đất (Mậu dịch, Tây ôn đới và Đông cực) cũng phân bố xen kẽ và đối xứng nhau qua áp thấp xích đạo.