Câu 1
Theo sách giáo khoa Ngữ Văn 12, tập một, trường hợp nào dưới đây không phải là loại câu sai logic thường gặp:
A. Câu có quan hệ ngữ nghĩa giữa các thành phần, các vế câu không logic do dùng sai từ ngữ liên kết.
B. Câu chữa các thành phần đẳng lập không cùng phạm trù ngữ nghĩa.
C. Câu có quan hệ ngữ giữa các thành phần, các vế không logics do dùng sai từ ngữ liên kết.
D. Câu có các hành động được sắp xếp không theo một trật tự hợp lí.
Xem lại khái niệm về câu logic, xác định câu không phải là câu sai logic thường gặp.
C. Câu có quan hệ ngữ giữa các thành phần, các vế không logics do dùng sai từ ngữ liên kết.
Câu 2
Chỉ ra lỗi logic trong các câu dưới đây và nêu cách sửa:
a. Người viết đã lấy các ví dụ trong thơ Nôm của Nguyễn Trãi, Hồ Xuân Hương, Truyện Kiều để chứng minh cho nhận định này.
b.Mặc dù đến muộn nhưng nó không kịp lên chiếc xe buýt cuối cùng.
c. Vì quá đói, nó xúc từng muỗng nhai ngấu nghiến và mở hộp cơm trưa ra.
Chỉ ra các lỗi logic trong các câu và sửa lại cho đúng.
Câu a:
- Lỗi: Câu này chứa ba đối tượng khác nhau: "thơ Nôm của Nguyễn Trãi,” "Hồ Xuân Hương,” và "Truyện Kiều.” Tuy nhiên, không có sự đồng nhất giữa các đối tượng này vì "Truyện Kiều” là một tác phẩm, còn hai đối tượng kia là tên tác giả.
- Cách sửa: Có thể sửa thành: "Người viết đã lấy các ví dụ từ thơ Nôm của Nguyễn Trãi, thơ của Hồ Xuân Hương và Truyện Kiều để chứng minh cho nhận định này.”
Câu b:
- Lỗi: Quan hệ ngữ nghĩa giữa hai mệnh đề "Mặc dù đến muộn” và "nhưng không kịp lên chiếc xe buýt cuối cùng” không hợp lý. Hành động đến muộn nên dẫn đến việc không kịp lên xe buýt, do đó từ "nhưng” không phù hợp.
- Cách sửa: Sửa thành: "Mặc dù đến muộn, nó vẫn kịp lên chiếc xe buýt cuối cùng” hoặc "Vì đến muộn, nó không kịp lên chiếc xe buýt cuối cùng.”
Câu c:
- Lỗi: Thứ tự hành động không hợp lý. Theo logic, phải mở hộp cơm trước khi xúc muỗng và nhai.
- Cách sửa: Sửa thành: "Vì quá đói, nó mở hộp cơm trưa ra và xúc từng muỗng nhai ngấu nghiến.”
Câu 3
Hãy tìm ít nhất ba câu sai logic trên báo chí hoặc trong lời nói hằng ngày và nêu cách sửa.
Lấy ví dụ trường hợp câu sai logic, chỉ ra câu sai logic theo kiểu nào và nêu cách sửa thích hợp.
Advertisements (Quảng cáo)
Câu 1: "Tôi nhìn con mèo, vẫy đuôi.”
- Lỗi: Đối tượng "vẫy đuôi” là con mèo, nhưng cấu trúc câu làm người nghe hiểu nhầm rằng chính người nói "vẫy đuôi.”
- Cách sửa: "Tôi nhìn con mèo, nó đang vẫy đuôi.”
Câu 2: "Mặc dù trời mưa nhưng nó vẫn mang theo ô.”
- Lỗi: Mặc dù trời mưa, hành động mang theo ô là hợp lý, không nên dùng từ "nhưng.”
- Cách sửa: "Vì trời mưa nên nó mang theo ô.”
Câu 3: "Anh ấy vừa tốt nghiệp đại học và hiện tại đang thất nghiệp.”
- Lỗi: Mặc dù không phải lỗi logic nghiêm trọng, câu này có thể gây hiểu lầm về mối quan hệ giữa hai sự kiện, khiến người nghe suy nghĩ việc tốt nghiệp dẫn đến thất nghiệp.
- Cách sửa: "Mặc dù anh ấy vừa tốt nghiệp đại học, hiện tại anh ấy vẫn chưa tìm được việc làm.”
Câu 4
Theo bạn, lỗi sai logic có phải chỉ xuất hiện trong nội bộ một câu hay không? Vì sao?
Lý giải những lỗi sai logic thường gặp.
- Lỗi sai logic không chỉ xuất hiện trong nội bộ một câu mà còn có thể xảy ra ở mức độ liên kết giữa các câu hoặc đoạn văn. Lỗi sai logic có thể xuất hiện khi các ý tưởng hoặc lập luận trong văn bản không nhất quán hoặc mâu thuẫn với nhau.
+ Trong nội bộ một câu: Lỗi logic có thể là do cấu trúc câu không hợp lý, sự kết hợp từ ngữ không chính xác, hoặc sự mâu thuẫn trong thông tin được cung cấp. Ví dụ, một câu có thể chứa các mệnh đề không liên kết đúng cách, dẫn đến sự hiểu nhầm hoặc thông tin sai lệch .
+ Giữa các câu hoặc đoạn văn: Lỗi logic có thể xảy ra khi các câu hoặc đoạn văn không hỗ trợ lẫn nhau, hoặc khi có sự mâu thuẫn giữa các phần của văn bản. Điều này thường xảy ra khi các lập luận không được xây dựng một cách liên kết hoặc khi thông tin từ các câu trước không được tiếp tục hoặc giải thích rõ ràng trong các câu tiếp theo.
Câu 5
Chỉ ra điểm chung về lỗi sai logic trong các trường hợp sau và nêu cách sửa:
a. Sách không chỉ giúp chúng ta nâng cao kiến thức mà còn là kho tàng tri thức vô tận về mọi lĩnh vực trong cuộc sống.
b. Tôi muốn học nhạc cụ dân tộc hoặc đàn tranh.
Chỉ ra điểm chung về lỗi sai logic của 2 câu trên, nêu cách sửa phù hợp.
- Lỗi sai logic trong các câu này chủ yếu liên quan đến việc sử dụng từ ngữ không chính xác hoặc cấu trúc câu không rõ ràng, dẫn đến sự mâu thuẫn hoặc thiếu sự rõ ràng trong thông tin truyền đạt.
Câu a: Câu này có vẻ mâu thuẫn vì việc mô tả sách là "kho tàng tri thức vô tận” có thể không hoàn toàn chính xác, vì sách chỉ cung cấp kiến thức trong phạm vi của nó, không phải "vô tận”. Câu này cần rõ ràng hơn trong việc xác định phạm vi và mục đích của sách.
+ Cách sửa: "Sách không chỉ giúp chúng ta nâng cao kiến thức mà còn cung cấp thông tin phong phú về nhiều lĩnh vực trong cuộc sống.”
Câu b: Sử dụng "hoặc” cho thấy bạn có thể chọn một trong hai, nhưng không rõ là bạn có muốn học một hoặc cả hai nhạc cụ.
+ Cách sửa: Nếu bạn muốn học cả hai, câu nên được sửa thành: "Tôi muốn học nhạc cụ dân tộc và đàn tranh.” Nếu bạn chỉ muốn chọn một, câu nên được sửa thành: "Tôi muốn học nhạc cụ dân tộc hoặc đàn tranh, tùy thuộc vào điều kiện.”