Bài 4. Sơ lược về bảng tuần hoàn các nguyên tố hóa học trang 17, 18, 19 Vở thực thành khoa học tự nhiên 7: Dựa vào đặc điểm nào về cấu tạo nguyên tử để sắp xếp các nguyên...

Câu hỏi trang 17 4.1

Gắn 18 thẻ nguyên tố vào bảng mẫu trong hoạt động Sắp xếp các nguyên tố hoá học và nhận xét về đặc điểm của bảng

1.Sự thay đổi số electron ở lớp ngoài cùng của nguyên tử các nguyên tố trong một hàng từ trái qua phải.

2. Số electron ở lớp ngoài cùng của nguyên tử các nguyên tố trong cùng một cột.

Tiến hành quan sát số electron ở lớp ngoài cùng của nguyên tử các nguyên tố trong bảng mẫu

Trong 1 hàng từ phải qua trái số electron ở lớp ngoài cùng tăng dần

Trong 1 cột từ trên xuống dưới số electron ở lớp ngoài cùng giống nhau

Câu hỏi trang 17 4.2

Dựa vào đặc điểm nào về cấu tạo nguyên tử để sắp xếp các nguyên tố vào hàng, vào cột trong bảng tuần hoàn?

Quan sát mô hình cấu tạo nguyên tử các nguyên tố

Kết hợp sử dụng bảng tuần hoàn

Dựa vào số electron ở lớp ngoài cùng để sắp xếp các nguyên tố vào 1 cột, dựa vào số lớp electron để sắp xếp vào 1 hàng.

Câu hỏi trang 17 4.3

Sử dụng bảng tuần hoàn hãy cho biết các nguyên tố nào trong số các nguyên tố Li, Na, C, O có cùng số lớp electron trong nguyên tử.

Dựa vào Bảng tuần hoàn, quy tắc sắp xếp nguyên tố trong bảng tuần hoàn

Theo quy tắc sắp xếp các nguyên tố trong bảng tuần hoàn thì:

Trong 1 hàng từ trái qua phải các nguyên tố mà trong nguyên tử có cùng số lớp electron . Như vậy nguyên tố C,O có số lớp electron bằng nhau

Câu hỏi trang 17 4.4

quan sát hình 4.2 sách giáo khoa KHTN 7 cho biết số proton, số electron trong nguyên tử Oxygen

Quan sát hình 4.2 ; số p = số e

Từ hình 4.2 cho ta thấy trong nguyên tử oxygen có số p= số e=8

Câu hỏi trang 17 4.5

Sử dụng bảng nguyên tố và cho biết kí hiệu hoá học, tên nguyên tố, số hiệu nguyên tử, khối lượng nguyên tử và số electron trong nguyên tử của các nguyên tố ở ô số 6,11

Quan sát ô số 6, ô số 11 trong bảng tuần hoàn

Dựa vào ở 1 ô nguyên tố cho biết: Số Z, KHHH, tên nguyên tố và khối lượng nguyên tử của nguyên tố đó

Biết số Z = số thứ tự Ô = số p = số e

-Ở ô số 6: +KHHH là C

+Tên nguyên tố: carbon

+Số Z= số e = 6

+Khối lượng nguyên tử: 12

-Ở ô số 11: + KHHH là Na

+Tên nguyên tố : Sodium (natri)

+Số Z = số e = 11

+Khối lượng nguyên tử 23

Câu hỏi trang 17 4.6

Quan sát mô hình đã chuẩn bị trong hoạt động tìm hiểu mối quan hệ giữa số lớp electron của các nguyên tử các nguyên tố so với số thứ tự chu kỳ

1.Hãy cho biết số lớp electron của nguyên tử các nguyên tố trên.

2.So sánh số lớp electron của nguyên tử các nguyên tố trên với số thứ tự chu kỳ của các nguyên tố đó

Quan sát mô hình chuẩn bị

- Số lớp electron của Sodium là: 3 lớp

- Số lớp electron của Aluminium (nhôm) : 3 lớp

- Số lớp electron của Lithium : 2 lớp

- Số lớp electron của Carbon : 2 lớp

2. Từ mô hình ta thấy được : số thứ tự chu kì bằng với số lớp electron

Na, Al thuộc chu kì 3

Li,C thuộc chu kỳ 2

Câu hỏi trang 18 4.7

Quan sát hình 4.3 SGK KHTN 7 cho biết tên, khhh, điện tích hạt nhân của nguyên tử các nguyên tố xung quanh nguyên tố carbon

Dựa vào hình 4.3

Xung quanh carbon có 3 nguyên tố là boron, nitrogen, silicon.

Boron (kí hiệu là B) có điện tích hạt nhân +5.

Nitrogen (kí hiệu là N) có điện tích hạt nhân là +7.

Silicon (kí hiệu là Si) có điện tích hạt nhân là +14.

Câu hỏi trang 18 4.8

Hãy cho biết số electron của các nguyên tử các nguyên tố thuộc chu kỳ 3. Giải thích

Dựa vào nguyên tác sắp xếp các nguyên tố trong 1 chu kỳ

Ở chu kỳ 3 số lớp electron của các nguyên tử các nguyên tố đều có 3 lớp electron, số electron lớp ngoài cùng tăng dần từ trái qua phải

Giải thích: Vì số thứ tự chu kỳ bằng với số lớp electron nên ở chu kỳ 3 của các nguyên tử các nguyên tố sẽ có 3 lớp electron

Câu hỏi trang 18 4.9

Quan sát các mô hình đã chuẩn bị trong hoạt động tìm hiểu mối quan hệ giữa số electron ở lớp ngoài cùng của nguyên tử các nguyên tố so với số thứ tự của nhóm

1.Hãy cho biết nguyên tử các nguyên tố nào có cùng số lớp electron ở lớp ngoài cùng.

2.Hãy so sánh số electron lớp ngoài cùng của nguyên tử các nguyên tố với số thứ tự nhóm của các nguyên tố đó

Quan sát mô hình, nguyên tắc sắp xếp các nguyên tố trong 1 nhóm

1.Nguyên tử của các nguyên tố có cùng số electron lớp ngoài cùng là

Na, Li (1e) ; N,P (3e)

2. Số electron lớp ngoài cùng = 8 – stt nhóm (đối với các nhóm A)

Câu hỏi trang 18 4.10

Sử dụng bảng tuần hoàn, cho biết:

1.Số electron lớp ngoài cùng của nguyên tử 2 nguyên tố Al và S. Giải thích.

2. hãy kể tên nguyên tố thuộc chu kì nhỏ và cùng nhóm với nguyên tố beryllium.

Sử dụng bảng tuần hoàn

1.Số electron lớp ngoài cùng của nguyên tử 2 nguyên tố Al và S là khác nhau vì Al và S đều thuộc chu kỳ 3 nên số lớp electron như nhau nhưng khác nhau số electron lớp ngoài cùng.

2.Chu kỳ nhỏ: Li,B,C,N,O,F,Ne.

Các nguyên tố trong cùng 1 nhóm với beryllium : Mg, Ca, Sr, Ba, Ra.

Câu hỏi trang 19 4.11

Sử dụng bảng tuần, hãy xác định vị trí ( Stt, chu kỳ, nhóm) của các nguyên tố Al, Ca, Na.

Dựa vào bảng tuần hoàn

Câu hỏi trang 19 4.12

Tính chất nào của Nhôm, sắt, đồng đã được dùng trong các ứng dụng trong hình 4.6 Sgk KHTN 7

Sử dụng hình 4.6

Al được dùng nằm màng bọc thực phẩm vì Al dễ dát mỏng, nhẹ, dẫn nhiệt tốt.

Cu được dùng làm lõi dây điện vì Cu dẫn điện tốt.

Fe được dùng trong các công trình xây dựng vì sắt cứng, chịu lực tốt.

Câu hỏi trang 19 4.13

Sử dụng bảng tuần, hãy xác định vị trí ( Stt, chu kỳ, nhóm) của các nguyên tố có tên trong hình 4.7 Sgk KHTN 7

Sử dụng bảng tuần hoàn

Câu hỏi trang 19 4.14

Sử dụng bảng tuần, hãy xác định vị trí ( Stt, chu kỳ, nhóm) của khí hiếm Neon.

Sử dụng bảng tuần hoàn

Khí hiếm Neon ở Ô số 10, Chu kỳ 2, Nhóm VIIIA

Câu hỏi trang 19 4.15

Bảng tuần hoàn các nguyên tố hoá học gồm các nguyên tố

A, Kim loại và phi kim

B, Phi kim và khí hiếm

C, Kim loại và khí hiếm

D, Kim loại, phi kim và khí hiếm

Đáp án: D

Câu hỏi trang 20 4.16

Cho các nguyên tố sau: P, Ba, Rb, Cu, Fe , Ne, Si.

a.Sử dụng bảng tuần hoàn hãy cho biết: Trong các nguyên tố trên nguyên tố nào là kim loại , nguyên tố nào là phi kim?

b. Nêu ứng dụng trong đời sống của 1 nguyên tố trong số các nguyên tố trên

a.Sử dụng bảng tuần hoàn

b.Dựa vào kiến thức thực tiễn

a.Những nguyên tố trên là kim loại: Ba, Rb, Cu, Fe

Những nguyên tố trên là phi kim: P, Si

b. Ứng dụng của nguyên tố sắt trong đời sống

Làm đồ dùng cá nhân như: dao, kéo, kệ sắt, các lại dụng cụ gia đình khác. Sắt được dùng trong các đồ dùng nội thất như: khung cửa, cầu thang, tủ kệ,…các loại máy móc trong gia đình như: máy xay, máy giặt,..

Câu hỏi trang 20 4.17

Hãy giải thích sơ lược ý nghĩa của sự tuần hoàn tính chất các nguyên tố thể hiện qua chu kỳ 2 và 3.

Dựa vào bảng tuần hoàn hoá học

Nguyên tắc sắp xếp các nguyên tố ở 1 chu kỳ

Chu kỳ 2 và 3 được gọi là chu kỳ nhỏ

Ý nghĩa : chu kì 2 và 3 cho ta biết theo chiều tăng của điện tích hạt nhân thì tính kim loại giảm, tính phi kim tăng dần

Ở chu kỳ 2 và 3

Câu hỏi trang 18 4.18

Vì sao các nguyên tố Fluorine và chlorine có tính chất khá giống nhau?

Dựa vào bảng tuần hoàn, Tính chất các nguyên tố được xếp vào cùng một cột

Hai nguyên tố Fluorine và chlorine có tính chất khá giống nhau vì chúng có số electron lớp ngoài cùng giống nhau đều là 7e nên chỉ nhận thêm 1e để tạo thành lớp vỏ bền như khí hiếm