Câu hỏi/bài tập:
Xác định thành phần cảm thán và chỉ ra ý nghĩa của thành phần ấy trong từng trường hợp dưới đây:
a. Chao ôi, có biết đâu rằng: hung hăng, hống hách láo chỉ tổ đêm thân mà trả nợ những cử chỉ ngu dại của mình thôi. Tôi đã phải trải cảnh như thế. Thoát nạn rồi, mà còn ân hận quá, ân hận mãi.
(Tô Hoài, Dế Mèn phiêu lưu kí)
b. – Nhà bác? Chiếc bình này ạ? – Khách giật mình. – Ôi, tôi sợ các thứ bình, lọ thùng, hộp ấy lắm.
Hai sợi râu khác run run. Đã mấy lần bị bọn trẻ bắt cóc làm đồ chơi, ông bị ám ảnh bởi những cái nhà tăm tối, chật hẹp, khó thở kiểu đó.
(Trần Đức Tiến, Giọt sương đêm)
c. Lòng rộn ràng vui thích, An-na Va-xi-ép-na mải mê quan sát đời sống bí mật của rừng, trước nay cô chưa từng biết đến cuộc sống như thế, bỗng nhiên cô chợt nghe thấy tiếng kêu lo lắng của Xa-vu-skin:
- Chết thôi, cô sẽ không gặp được mẹ em nữa rồi!
An –na Va-xi-li-ép-na vội đưa đồng hồ lên sát tận mắt. Ba giờ mười lăm.
(Iu-ri Na-ghi-bin, Cây sồi mùa đông)
d. Ông Giuốc-đanh: (nhìn áo của bác phó may) – Ô kìa, bác phó! Vải này là thứ hàng tôi đưa bác may bộ lễ phục trước của tôi đây mà. Tôi nhận ra đúng nó rồi
Phó may: - Chẳng là thứ hàng đẹp quá nên tôi đã gạn lại một cái để mặc.
Advertisements (Quảng cáo)
(Mô-li-e, Ông Giuốc-đanh mặc lễ phục)
Dựa vào phần Tri thức Ngữ Văn về thành phần cảm thán để có thể xác định và phân tích chức năng của thành phần trong từng trường hợp câu đề bài đưa ra.
a. Thành phần cảm thán: Chao ôi.
Chức năng: bộc lộ sự xúc động mạnh của người nói về sự việc được đề cập đến trong câu.
b. Thành phần cảm thán: Ôi.
Chức năng: bộc lộ sự xúc động mạnh của người nói về sự việc được đề cập đến trong câu
c. Thành phần cảm thán: Chết thôi.
Chức năng: bộc lộ sự hốt hoảng, lo lắng của nhân vật Xa-vu-skin về việc họ đã trễ giờ và không thể gặp được mẹ của Xa-vu-skin nữa.
d. Thành phần cảm thán: Ô kìa.
Chức năng: bộc lộ sự ngạc nhiên của nhân vật ông Giuốc-đanh trước sự việc được đề cập đến trong đoạn thoại.