Câu 5 (trang 25, SGK Ngữ văn 8, tập 2)
Chủ đề của truyện này là gì? Nêu một vài căn cứ giúp em xác định chủ đề.
Vận dụng kĩ năng đọc hiểu
Cách 1
- Chủ đề của truyện: Tình cảm của anh em Hoài với loài chim bồng chanh đỏ
- Để xác định được chủ đề của truyện, chúng ta căn cứ qua hai câu chuyện của anh em Hoài và Hiền trao đổi về chuyện cùng nhau tìm hiểu và bắt chim hồi còn bé của mình. Qua những cuộc trò chuyện đó, ta xác định được đây là câu chuyện kể về tuổi thơ và những trải nghiệm của hai anh em khi đi bắt chim bồng chanh đỏ. Cả hai anh em đều là những người rất yêu thích và luôn tìm tòi, khám về thế giới của các loài chim. Qua việc miêu tả về loài chim bồng chanh đỏ cũng cho thấy được về những tình cảm, cách nuôi dưỡng một gia đình hạnh phúc.
Cách 2:
- Chủ đề: Tình cảm của anh em Hoài với loài chim bồng chanh đỏ
- Căn cứ qua hai câu chuyện của anh em Hoài và Hiền trao đổi về chuyện cùng nhau tìm hiểu và bắt chim hồi còn bé của mình
Cách 3:
- Chủ đề của truyện Bồng chanh đỏ là: tình yêu thương và sự tôn trọng quyền sống tự do đối với loài vật.
- Căn cứ để xác định chủ đề:
+ Sự kiện: phát hiện chim bồng chanh, đi bắt giống chim quý, trả chim về tổ cũ, lén đi bắt chim một mình, mong ước cuộc sống yên ổn cho gia đình chim bằng chanh đỏ.
+ Nhân vật và mối quan hệ giữa nhân vật với hoàn cảnh và các nhân vật khác: chủ bé Hoài trong mối quan hệ với không gian làng quê, với đầm sen thơ mộng, nơi sinh sống của giống chim quý, mối quan hệ giữa Hoài với anh trai (người truyền cho cậu bé tình yêu, niềm say mê các giống chim quý hiếm), với những người xung quanh (lũ bạn cũng say mê chim bồng chanh).
+ Chi tiết và mối quan hệ giữa các chi tiết: nhan đề Bồng chanh đỏ và mối quan hệ giữa nhan đề này với một loạt các chi tiết như phát hiện ra chim bồng chanh, đi tìm bắt chim, háo hức vì bắt được chim quý, thả chim về tổ cũ, lén bắt lại chim và thái độ, cách ứng xử của các nhân vật sau khi nhận thức được vấn đề (yêu thương, tôn trọng, bảo vệ, mong muốn điều tốt đẹp cho chim bồng chanh).
Cách 4:
Chủ đề của truyện: viết về tuổi thơ và thiên nhiên
Căn cứ qua hai câu chuyện của anh em trao đổi về câu chuyện cùng nhau tìm hiểu và bắt chim hồi còn bé của mình. Ta thấy được đây là câu chuyện kể về tuổi thơ và những trải nghiệm của hai anh em đi bắt chim bồng chanh đỏ