Câu hỏi/bài tập:
BÀI TẬP 5.
5.1. Lập bảng hệ thống về cơ sở hình thành của các nền văn minh cổ trên đất nước Việt Nam.
Hs đọc lại các mục 1-a, 2-a, 3-a SGK Lịch sử 10.
|
Cơ sở hình thành |
Văn Lang – Âu Lạc |
Chăm-pa |
Phù Nam |
|
Điều kiện tự nhiên |
- Hình thành trên lưu vực các dòng sông như sông Hồng, sông Mã, sông cả,.. - Đất đai màu mỡ, hệ thống sông dày đặc, khí hậu nhiệt đới ẩm gió mùa,…thuận lợi cho nghề trồng lúa nước. - Nhiều tài nguyên khoáng sản thuận lợi cho nghề luyện kim sớm phát triển |
- Hình tành, tồn tại và phát triển từ thế kỉ II đến thế kỉ XV - Địa bản ở các tỉnh miền Trung và một phần cao nguyên Trường Sơn Việt Nam ngày nay. |
- Địa bàn chủ yếu là khu vực Nam Bộ Việt Nam, thuộc lưu vực hạ lưu sông Mê Công. Có hệ thống kênh rạch chằng chịt, thuật tiện cho thuyền bè lưu thông. |
|
Cơ sở xã hội |
- Có cội nguồn từ văn hóa Phùng Nguyên phát triển rực rỡ trong thời kỳ văn hóa Đông Sơn. - Cư dân sinh sống thành từng làng. Xuất phát từ yêu cầu phát triển kinh tế nông nghiệp, bảo vệ cuộc sống chung của cộng đồng, các làng liên kết với nhau suy tôn thủ lĩnh chung. Advertisements (Quảng cáo) => Cơ sở để hình thành nên nhà nước đầu tiên ở Việt Nam |
- Thế kỉ V TCN, cư dân văn hóa Sa Huỳnh cư trú ở vùng duyên hải, lưu vực các con sông và sâu trong nội địa. - Cơ cấu xã hội là xã hội dạng lãnh địa hay liên minh cụm làng, đứng đầu là thủ lĩnh tối cao. - Ngoài ra có thể một số nhóm người khác cùng kết hợp với người Sa Huỳnh tạo nên nền văn minh Chăm-pa. - Bên cạnh đó Chăm-pa còn chịu ảnh hưởng sâu sắc của văn hóa Ấn Độ |
- Có cội nguồn từ nền văn hóa tiền Óc Eo. - Kết cấu xã hội: Cấu trúc làng nông – chài – thương nghiệp hình thành từ cuối thiên niên kỉ I TCN. Đây là tiền đề cho sự xuất hiện của các đô thị sơ khai. - Có sự kết hợp giữa cư dân bản địa với cư dân Nam Đảo di cư đến để hình thành vương quốc Phù Nam sau này. |
5.2. Căn cứ vào kết quả của Bài tập phần 5.1, hãy chỉ ra những điểm giống và khác nhau về cơ sở hình thành của các nền văn minh ấy.
Hs đọc lại các mục 1-a, 2-a, 3-a SGK Lịch sử 10 kết hợp với nội dung câu trả lời từ bài tập phần 5.1
- Giống nhau:
+ Điều kiện tự nhiên thuận lợi cho phát triển kinh tế nông nghiệp.
+ Cơ sở, kết cấu xã hội sơ khai làm tiền đề để hình thành nên nhà nước sơ khai là các làng/liên minh các làng.
+ Cư dân bản địa đóng vai trò chủ đạo trong việc xây dựng các nhà nước sơ khai.
- Khác nhau (bảng phần 5.1)
+ Sự ra đời nhà nước Chăm-pa chịu ảnh hưởng rất lớn từ văn minh Ấn Độ.
+ Trong khi Văn Lang – Âu Lạc và Chăm-pa ra đời trên cơ sở nền kinh tế nông nghiệp trồng lúa nước phát triển mạnh mẽ thì vương quốc Phù Nam ra đời trên cơ sở nền kinh tế nông nghiệp phát triển cùng với thủ công nghiệp và thương nghiệp với.
+ Sự ra đời nhà nước Phù Nam có sự kết hợp giữa cư dân bản địa với cư dân Nam Đảo di cư đến.