Câu 2 (trang 23, SGK Ngữ Văn 11, tập một):
Nêu một vài chi tiết cho thấy sự kết hợp giữa yếu tố tự sự và yếu tố trữ tình; cho biết tác dụng của sự kết hợp ấy trong văn bản.
Vận dụng vốn hiểu biết về yếu tố tự sự kết hợp yếu tố trữ tình đã được học, chỉ ra những chi tiết có sự kết hợp trong văn bản và nêu tác dụng về hình thức, nội dung.
Cách 1
Chi tiết cho thấy sự kết hợp giữa yếu tố tự sự và yếu tố trữ tình trong văn bản:
- “...Những bông sen màu trắng lốm đốm tô điểm trên những lớp lá sen, có bông vừa dịu dàng hé nở, có bông còn e thẹn chúm chím, chúng như những hạt ngọc châu, lại như những cánh sao trên bầu trời đêm thăm thẳm, hoặc lại như những cô gái xinh đẹp vừa tắm xong”
- “...Ánh trăng trên đầm sen không đồng đều, thế nhưng giữa ánh sáng và hình bóng tạo nên một giai điệu hài hòa, như bản nhạc vi-ô-lông (violin) nổi tiếng”
....
Bằng những chi tiết kết hợp giữa yếu tố tự sự và yếu tố trữ tình, đã làm cho đoạn văn bản trở nên có hồn, sinh động, gợi cảm và hấp dẫn người đọc hơn. Hơn nữa, những chi tiết miêu tả cảnh kết hợp trữ tình tạo nên một khung cảnh nên thơ, thơ mộng làm cho hình ảnh trăng hòa quyện với cảnh vật, khung cảnh tuyệt đẹp ấy làm rung động lòng người. Vẻ đẹp thiên nhiên đêm trăng thật dịu ngọt, thơ mộng ấy thật đẹp biết bao.
Cách 2:
Một vài chi tiết cho thấy sự kết hợp giữa yếu tố tự sự và yếu tố trữ tình là:
- “Trên mặt đầm sen quanh co uốn khúc là những tán lá sen san sát. Lá sen nhô lên mặt nước rất cao, như là váy của nàng vũ nữ yêu kiều…”
→ Tác dụng của sự kết hợp ấy trong văn bản là: Giúp cho câu văn trở nên sinh động, hấp dẫn lột tả được hết vẻ đẹp của thiên nhiên nơi đây và giúp cho thiên nhiên trở nên gần gũi với con người hơn.
Cách 3:
Yếu tố tự sự kết hợp với yếu tố trữ tình được thể hiện trong hai câu sau: "Ánh trăng xuyên qua kẽ lá từ trên những rặng cây cao rọi xuống, bóng lá cây màu đen loang lổ từng lớp trông như ma; hình bóng của những cành liễu thưa thớt, cong cong, như vẽ lên mặt lá sen” tuy “Ánh trăng trên đầm sen không đồng đều, thế nhưng giữa ánh sáng và hình bóng tạo nên một giai điệu hài hoà, như bản nhạc vi-ô-lông (violin) nổi tiếng” đã khắc họa nên một khung cảnh trữ tình và thơ mộng biết bao, cảnh và trăng hòa quyện với nhau, tạo nên một khoảnh khắc làm rung động lòng người. Sự kết hợp ấy đã khắc họa nên vẻ đẹp thiên nhiên đêm trăng thật dịu ngọt, thơ mộng.