Đề 1. Một trong những bức thư luận bàn về văn chương, Nguyễn Văn Siêu có viết: "Văn chương [...] có loại đáng thờ, có loại không đáng thờ. Loại không đáng thờ là loại chỉ chuyên chú ở văn chương. Loại đáng thờ là loại chuyên chú ở con người. Anh chị hãy phát biểu ý kiến của mình về quan niệm trên.
HS xác định được:
a. Thể loại bài viết: nghị luận văn học.
b. 
yêu cầu bàn luận về vấn đề sứ mệnh của văn chương. Có hai khuynh hướng văn chương phổ biến: loại văn chương coi trọng nghệ thuật đơn thuần, nhấn mạnh tính nghệ thuật mà coi nhẹ vai trò phản ánh và cải tạo cuộc sống; một loại văn chương lấy cuộc sống con người làm đối tượng phụng sự. Nguyễn Văn Siêu, một nhà phê bình văn học cổ đánh giá cao loại văn chương thứ hai (đáng thờ).
- Trong lịch sử phê bình văn học Việt Nam thời hiện đại cũng đã từng xảy ra cuộc bút chiến nổi tiếng giữa hai trường phái "nghệ thuật vị nghệ thuật” (Nghệ thuật coi nghệ thuật là mục đích) và “nghệ thuật vị nhân sinh”. Kết quả là phái "nghệ thuật vị nhân sinh” đã chiên thắng (thời kì 1930 - 1945)
- Chứng minh: những tác phẩm lớn từ xưa đến nay chưa bao giờ thoát li cuộc sống con người. Các tác phẩm đó đều lấy hiện thực của đất nước, dân tộc, nhân loại đế phản ánh và đấu tranh cho những quyền lợi của dân tộc, của nhân dân. Ví dụ:
+ Hịch tướng sĩ (Trần Quôc Tuân) thuyết phục các tướng sĩ bỏ việc vui chơi, chăm lo việc quân cơ, đánh giặc giữ nước.
+ Bài Cáo bình Ngô (Nguyễn Trãi) phản ánh, tổng kết, ngợi ca cuộc kháng chiến thần thánh của nhân dân ta chống lại xâm lăng của giặc Minh và tuyên bố chủ nghĩa của dân tộc ta, khai sinh một đât nước - một triều đại mới
+ Truyện Kiều (Nguyễn Du) là tiếng kêu đứt ruột, cũng là tiếng nói đấu tranh cho quyền sông của những con người bị áp bức nói chung trong xã hội phong kiến.
Advertisements (Quảng cáo)
Những tác phẩm ấy chưa bao giờ rời xa quyền lợi của nhân dân, của dân tộc và sự tiến bộ của nhân loại.
- Tuy nhiên, nghệ thuật chuyên chú ở con người không có nghĩa là không coi trọng tính nghệ thuật, cần phải đảm bảo tính nghệ thuật mới thì mới có giá trị, có sức thuyết phục cao.
Đề 2: Buy-phông, nhà văn Pháp nổi tiếng, có viết: "Phong cách chính là người”. Anh (chị) hiểu ý kiến trên như thế nào?
HS xác định được:
a. Thể loại bài viết: Nghị luận văn học.
b. Nội dung: Đề yêu cầu bàn về phong cách văn chương. Theo bài học (tuần 15) phong cách được định nghĩa là nét riêng, độc đáo của nhà văn, được biểu hiện qua góc nhìn, cách nhìn, cách khám phá của mỗi nhà văn. Theo Buy - phông, đó chính là con người nhà văn, không thể lẫn với con người nào khác.
- Buy - phông đã nhấn mạnh cá tính của mỗi nhà văn trong sáng tạo văn học.
HS tự chứng minh qua phong cách của một số nhà văn lớn: Hồ Xuân Hương, Nguyễn Du, Nguyễn Bính, Tố Hữu, Nguyễn Tuân...