Hướng dẫn trả lời các câu hỏi trang 107,108 Ngữ văn 6 tập 1 Cánh Diều: Ôn tập và tự đánh giá cuối học kì 1
Advertisements (Quảng cáo)
B. Nội dung ôn tập
ĐỌC HIỂU VĂN BẢN
Câu 1: Thống kê tên các thể loại kiểu văn bản cụ thể đã học trong sách Ngữ văn 6 tập 1
Trả lời:
– Truyền thuyết: Thánh Gióng, Thạch Sanh, sự tích Hồ Gươm
– Thơ: À ơi tay mẹ, Về thăm mẹ, ca dao Việt Nam
– Kí: Trong lòng mẹ, Đồng Tháp Mười mùa nước nổi, thơ ấu của Hon-đa
– Văn bản nghị luận: Nguyên Hồng- nhà văn của những người cùng khổ, vẻ đẹp của một bài ca dao, Thánh Gióng- tượng đài vĩnh cửu của lòng yêu nước, Hồ Chí Minh và ” Tuyên ngôn Độc lập”, ” Diễn biến Chiến dịch Điện Biên Phủ”, giờ Trái Đất
Câu 2. Nêu nội dung chính của các văn bản đọc hiểu trong sách Ngữ văn 6, tập một theo bảng sau:
| Loại | Tên văn bản | Nội dung chính |
| Văn bản văn học | ||
| Văn bản nghị luận | VD: Thánh Gióng- tượng đài vĩnh cửu của lòng yêu nước | Chỉ ra nội dung và ý nghĩa của truyện Thánh Gióng |
| Văn bản thông tin |
Trả lời:
| Loại | Tên văn bản | Nội dung chính |
| Văn bản văn học | Thánh Gióng | Hình tượng Thánh Gióng với nhiều sắc màu thần kì là biểu tượng rực rỡ của ý thức và sức mạnh bảo vệ đất nước, đồng thời là sự thể hiện quan niệm và ước mơ của nhân dân ta ngay từ buổi đầu lịch sử về người anh hùng cứu nước chống giặc ngoại xâm. |
| Thạch Sanh | Qua câu chuyện về chàng dũng sĩ Thạch Sanh, gửi gắm mơ ước về một xã hội lí tưởng của sự công bằng, về niềm tin đạo đức ở những phẩm chất tốt đẹp của con người cùng lí tưởng nhân đạo, lòng yêu hòa bình của nhân dân ta | |
| Sự tích Hồ Gươm | Ca ngợi tính chất chính nghĩa, tính chất nhân dân và chiến thắng vẻ vang của cuộc khởi nghĩa Lam Sơn chống giặc Minh xâm lược do Lê Lợi lãnh đạo ở đầu thế kỉ XV. Truyện cũng nhằm giải thích tên gọi hồ Hoàn Kiếm, đồng thời thể hiện khát vọng hòa bình dân tộc | |
| À ơi tay mẹ | Nói về tình cảm của người mẹ dành cho con | |
| Về thăm mẹ | Nỗi nhớ, tình cảm của con dành cho mẹ cũng như sự hi sinh vất vả của mẹ cho con | |
| Ca dao Việt Nam | Tình cảm cha mẹ, anh em và nhớ về quê hương cội nguồn | |
| Trong lòng mẹ | kể lại một cách chân thực và cảm động những cay đắng và tủi cực cùng tình yêu thương cháy bỏng của nhà văn thời thơ ấu đối với người mẹ bất hạnh, đáng thương của mình | |
| Đồng Tháp Mười mùa nước nổi | Văn bản viết về chuyến đi đến đồng tháp Mười và vẻ đẹp nơi đây | |
| Thơ ấu của Honda | Kể về kỉ niệm thời thơ ấu và niềm đam mê của cậu bé Honda | |
| Văn bản nghị luận | Nguyên Hồng- nhà văn của những người cùng khổ | Chứng minh Nguyên Hồng là nhà văn của những người cùng khổ |
| Vẻ đẹp của bài ca dao | Phân tích và làm rõ vẻ đẹp của bài ca dao:” Đứng bên ni đồng… “ | |
| Thánh Gióng- tượng đài vĩnh cửu của lòng yêu nước | Chỉ ra nội dung và ý nghĩa của truyện Thánh Gióng | |
| Văn bản thông tin | HCM và “ Tuyên ngôn Độc lập” | Thuật lại diễn biến từng sự kiện dẫn đến sự kiện lịch sử quan trọng về Bác và bản tuyên ngôn độc lập ngày 2/9/1945 |
| Diễn biến chiến dịch Điện Biên Phủ | Diễn biến lịch sử của chiến dịch Điện Biên Phủ | |
| Giờ Trái Đất | Sự phát triển sự phát triển, tham gia hưởng ứng của tất cả mọi người trên thế giới hành động nhằm cổ vũ cho hành động bảo vệ năng lượng, tránh biến đổi khí hậu của toàn thế giới trong đó có Việt Nam |
Câu 3: Nêu những điểm cần chú ý về cách đọc truyện (truyền thuyết, cổ tích), thơ lục bát và kí (hồi kí, du kí)?
Trả lời: Chú ý:
– Ngắt nhịp, ngừng nghỉ đúng chỗ
– Nói rõ ràng, âm lượng phù hợp, kết hợp với sử dụng nét mặt, ánh mắt, hành động …. phù hợp với câu chuyện để tác động tới người nghe
Câu 4: Theo em, trong sách Ngữ văn 6, tập 1, có những nội dung nào gần gũi và có tác dụng với đời sống hiện nay và với chính bản thân em? Hãy nêu lên một văn bản và làm sáng tỏ điều đó
Trả lời: Theo em, trong sách Ngữ văn 6, tập 1, nội dung em thấy gần gũi và có tác dụng với đời sống hiện nay và với chính bản thân chính là văn bản về giờ trái đất bởi văn bản này khuyến khích một cộng đồng toàn cầu hãy liên kết với nhau để chia sẻ những cơ hội và thách thức của việc tạo ra một thế giới phát triển bền vững. Chiến dịch Giờ Trái Đất góp phần không nhỏ vào việc tiết kiệm điện năng, giảm thiểu khí thải CO2, giảm hiệu ứng nhà kính, chống biến đổi khí hậu.
Câu 5: Thống kê tên các kiểu văn bản cần luyện viết các kiểu văn bản đó trong sách Ngữ văn 6 tập 1 theo một mẫu sau:
M:
– Văn bản tự sự:
M: Viết được bài hoặc đoạn văn kể về một kỉ niệm của bản thân
Trả lời:
– Văn bản tự sự:
+ M: Viết được bài hoặc đoạn văn kể về một kỉ niệm của bản thân
+ Viết bài văn kể lại một truyền thuyết hoặc cổ tích
+ Kể lại một trải nghiệm đáng nhớ
– Văn bản biểu cảm:
+ Viết đoạn văn nêu cảm nghĩ về thơ lục bát
Advertisements (Quảng cáo)
– Văn bản nghị luận:
+ Trình bày ý kiến về một vấn đề
– Văn bản thông tin:
+ Viết bài văn thuyết minh thuật lại một sự kiện
Câu 6: Nêu các bước tiến hành viết một văn bản, chỉ ra nhiệm vụ từng bước
| Thứ tự các bước | Nhiệm vụ cụ thể |
| – Bước 1: Chuẩn bị | – Thu nhập lựa chọn tư liệu và thông tin về vấn đề sẽ viết
…. |
Trả lời:
| Thứ tự các bước | Nhiệm vụ cụ thể |
| – Bước 1: Chuẩn bị | – Thu nhập lựa chọn tư liệu và thông tin về vấn đề sẽ viết
…. |
| – Bước 2: Tìm ý và lập dàn ý | – Tìm ý cho bài viết và phát triển các ý bằng cách đặt và trả lời các câu hỏi, sắp xếp các ý có một bố cục rành mạch, hợp lí
– Lập dàn bài ( có thể bằng sơ đồ tư duy) đầy đủ 3 bước: Mở bài, thân bài, kết bài |
| – Bước 3: Viết | Diễn đạt các ý đã ghi trong bố cục thành những câu, đoạn văn chính xác, trong sáng, có mạch lạc và liên kết chặt chẽ với nhau |
| – Bước 4: Kiểm tra và chỉnh sửa | Kiểm tra lại văn bản để xem có đạt các yêu cầu đã nêu chưa và cần sữa chữa gì không. |
Câu 7: Nêu tác dụng của việc làm thơ lục bát và tập viết bài văn kể về một kỉ niệm của bản thân
Tác dụng của làm thơ theo thể thơ lục bát để nắm được cách gieo vần và phối thanh, ngắt nhịp giản dị mà biến hoá vô cùng linh hoạt, phong phú và đa dạng trong khả năng diễn tả thể hiện sức sống mãnh liệt, mang đậm vẻ đẹp tâm hồn con người Việt Nam.
Tập viết bài văn kể một kỉ niệm của bản thân để rèn luyện kĩ năng viết văn bản tự sự kể chuyện giúp các em tập cách diễn đạt kể chuyện, sử dụng ngôn ngữ phù hợp trong sáng để diễn tả lại điều muốn kể kể cả trong văn viết và văn nói
Câu 8: Nêu các nội dung chính được rèn luyện trong kĩ năng nói và nghe ở sách Ngữ văn 6, tập một. Các nội dung nói và nghe liên quan gì đến nội dung đọc hiểu và viết?
| Kĩ năng | Nội dung |
| Nói | Kể được một truyện truyền thuyết hoặc cổ tích, một trải nghiệm, kỉ niệm đáng nhớ
Trình bày được ý kiến về một vấn đề quan tâm( sự kiện lịch sử hoặc vấn đề trong cuộc sống) Có thái độ và kĩ năng nói phù hợp |
| Nghe | Nắm được nội dung trình bày của người khác
Có thái độ và kĩ năng nghe phù hợp |
=> Học nói học nghe sẽ giúp chúng ta rèn luyện kĩ năng tiếp thu nội dung thông tin cả về tháo độ và tình cảm khi nghe và nói, vận dụng vào trong bài viết của mình và rút được bài học khi đọc hiểu vấn đề
Câu 9: Liệt kê các nội dung tiếng Việt được học thành mục riêng trong sách Ngữ văn 6 tập 1 theo bảng sau:
– Bài 1: Từ đơn và từ phức ( từ ghép, từ láy)
Trả lời:
– Bài 1: Từ đơn và từ phức ( từ ghép, từ láy)
– Bài 2: Các biện pháp tu từ( ẩn dụ)
– Bài 3: Từ đa nghĩa, từ đồng âm, từ mượn
– Bài 4: Thành ngữ, dấu chấm phẩy
– Bài 5: Mở rộng vị ngữ