Chuẩn bị đọc
(trang 80, SGK Ngữ văn 8, tập 1)
Theo em, thế nào là keo kiệt?
Vận dụng sự hiểu biết về ngôn ngữ và đời sống
Keo kiệt là từ dùng để chỉ những người hà tiện tới mức bủn xỉn, chỉ biết bo bo giữ của
Keo kiệt là hà tiện đến mức khắt khe quá quắt, chỉ biết giữ tiền của.
Keo kiệt là sự tiết kiệm quá mức khiến người khác thấy nhàm chán, như vậy không những ảnh hưởng đến bản thân mà còn ảnh hưởng đến danh dự.
Trải nghiệm cùng VB 1
Câu 1 (trang 81, SGK Ngữ văn 8, tập 1)
Câu trả lời này thể hiện nét tính cách gì của người chủ nhà?
Vận dụng kiến thức về nghĩa tường minh và nghĩa hàm ẩn
Câu nói thể hiện tính cách keo kiệt, hà tiện, bủn xỉn tới mức quá quắt của chủ nhà
Tính cách keo kiệt, hà tiện, bủn xỉn tới mức quá quắt
Câu trả lời này thể hiện tính bủn xỉn ki bo của chủ nhà.
Cách 4
Câu trả lời này thể hiện nét tính cách keo kiệt, bủn xỉn của người chủ nhà.
Trải nghiệm cùng VB 2
Câu 2 (trang 81, SGK Ngữ văn 8, tập 1)
Vì sao lời giải thích của nhân vật “ông hà tiện” lại gây bất ngờ đối với người đọc?
Vận dụng kỹ năng đọc hiểu
Lời giải thích của nhân vật “ông hà tiện” lại gây bất ngờ đối với người đọc bởi có sự ngược đời, lạ đời, trái với quy luật tự nhiên, khi xảy ra sự cố mọi người sẽ lo cho sức khỏe, tính mạng nhưng nhân vật trong truyện lại sợ đôi giày bị rách mũi mặc cho ngón chân đang chảy máu của mình.
Bởi có sự ngược đời, trái với quy luật tự nhiên, thay vì lo cho sức khỏe, tính mạng mình thì nhân vật lại lo cho đôi giày.
Vì ông không lo cho chiếc chân bị chảy máu của mình mà thấy may vì không đi giày nếu không sẽ bị rách giày.
Vì ông hà tiện không xót cho bàn chân mình mà lại đi xót cho chiếc giày. Thứ cần để tâm thì ông ta lại không quan tâm.
Suy ngẫm và phản hồi 1
Câu 1 (trang 81, SGK Ngữ văn 8, tập 1)
Xác định đề tài của hai truyện trên. Theo em, nhan đề Vắt cổ chày ra nước và May không đi giày có thể hiện được nội dung của mỗi truyện hay không? Vì sao?
Vận dụng kĩ năng đọc hiểu, từ nội dung truyện rút ra đề tài
Đề tài của hai truyện trên là phê phán, đả kích những người có thói quen sống hà tiện, keo liệt (phê phán những thói xấu trong xã hội).
Nhan đề Vắt cổ chày ra nước và May không đi giày đã thể hiện được nội dung của mỗi truyện bởi thông qua nhan đề người đọc đoán được nội dung cũng như biết được đối tượng văn bản hướng đến.
Đề tài của hai truyện trên là truyện cười. Theo em, nhan đề Vắt cổ chảy ra nước và May không đi giày có thể hiện được nội dung của mỗi chuyện. Vì nó đã bao hàm sự kiện chính của câu chuyện
Suy ngẫm và phản hồi 2
Câu 2 (trang 81, SGK Ngữ văn 8, tập 1)
Em có nhận xét gì về bối cảnh của hai truyện cười trên?
Vận dụng tri thức đọc hiểu
Hai truyện trên tác giả tập trung vào cốt truyện, nhân vật còn bối cảnh không được miêu tả cụ thể, tỉ mỉ, bối cảnh không xác định.
Bối cảnh không được miêu tả cụ thể, tỉ mỉ, bối cảnh không xác định.
Bối cảnh của hai truyện không được miêu tả cụ thể, tỉ mỉ, bối cảnh được miêu tả gần gũi, thân thuộc.
Bối cảnh của hai truyện không được miêu tả cụ thể, tỉ mỉ, bối cảnh được miêu tả gần gũi, thân thuộc.
Suy ngẫm và phản hồi 3
Câu 3 (trang 81, SGK Ngữ văn 8, tập 1)
Các nhân vật trong hai truyện trên thuộc loại nhân vật nào của truyện cười?
Vận dụng kiến thức về truyện cười
Các nhân vật trong hai truyện trên thuộc loại nhân vật mang những thói xấu phổ biến trong xã hội
Các nhân vật trong hai truyện trên thuộc loại nhân vật mang thói xấu phổ biến trong xã hội: keo kiệt của truyện cười.
Suy ngẫm và phản hồi 4
Câu 4 (trang 81, SGK Ngữ văn 8, tập 1)
Dựa vào bảng dưới đây, hãy chỉ ra điểm giống nhau và khác nhau trong thủ pháp gây cười ở hai truyện Vắt cổ chày ra nước và May không đi giày:
|
Thủ pháp |
Điểm giống nhau |
Điểm khác nhau |
|
|
Vắt cổ chày ra nước |
May không đi giày |
||
|
1. Tạo tình huống trào phúng |
|||
|
2. Sử dụng các biện pháp tu từ |
|||
Vận dụng kiến thức đọc hiểu
Vận dụng kiến thức về các biện pháp tu từ
|
Thủ pháp |
Điểm giống nhau |
Điểm khác nhau |
|
|
Vắt cổ chày ra nước |
May không đi giày |
||
|
1. Tạo tình huống trào phúng |
Bất ngờ, gây sự tò mò, hấp dẫn, hài hước |
Keo kiệt, tính toán chi li với người khác |
Keo kiệt với chính bản thân |
|
2. Sử dụng các biện pháp tu từ |
Lối nói chơi chữ |
Cách chơi chữ đến từ người khác |
Từ chính bản thân nhân vật sử dụng cách nói chơi chữ gây cười |
|
Thủ pháp |
Điểm giống nhau |
Điểm khác nhau |
|
|
Vắt cổ chảy ra nước |
May không đi giày |
||
|
1. Tạo các tình huống trào phúng |
Đề tạo ra tình huống gây vười từ sự keo kiệt, bủn xỉn |
Sự keo kiệt đối với người khác |
Sự keo kiệt đối với bản thân |
|
2. Sử dụng các biện pháp tu từ |
Lối nói chơi chữ |
Lối nói chơi chữ đến từ người khác |
Lối nói chơi chữ từ bản thân người gây cười |
Suy ngẫm và phản hồi 5
Câu 5 (trang 82, SGK Ngữ văn 8, tập 1)
Câu nói: “Dạ, vắt cổ chảy cũng ra nước!” của nhân vật “người đầy tớ” trong truyện Vắt cổ chày ra nước và câu nói: “... may là vì tôi không đi giày! Chớ mà đi giày thì rách mất mũi giày rồi còn gì!” của nhân vật “ông hà tiện” trong truyện May không đi giày có vai trò như thế nào trong việc thể hiện chủ đề của truyện?
Vận dụng kiến thức đọc hiểu
Câu nói: “Dạ, vắt cổ chày cũng ra nước!” của nhân vật “người đầy tớ” trong truyện Vắt cổ chày ra nước và câu nói: “may là vì tôi không đi giày! Chớ mà đi giày thì rách mất mũi giày rồi còn gì!” của nhân vật “ông hà tiện” trong truyện May không đi giày có vai trò giúp tạo nên tình huống trào phúng, gây tiếng cười và thể hiện được rõ nội dung của truyện.
Giúp tạo tình huống trào phúng, gây tiếng cười và thể hiện được rõ nội dung của truyện.
Câu nói ” Dạ, vắt cổ chảy cũng ra nước!” của nhân vật "người đầy tớ” trong truyện Vắt cổ chảy ra nước và câu nói:” ... may là vì tôi không đi giày! Chớ mà đi giày thì rách mất mũi giày rồi còn gì!” của nhân vật ” ông hà tiện” trong truyện May không đi giày có vai trò tạo tình huống trào phúng, gây cười và thể hiện rõ nét chủ đề trong thể hiện chủ đề của chuyện.
Suy ngẫm và phản hồi 6
Câu 6 (trang 82, SGK Ngữ văn 8, tập 1)
Theo em, tác giả dân gian sáng tạo các câu chuyện trên với mục đích gì? Nhận xét về cách nhìn cuộc sống, con người của tác giả dân gian thông qua các truyện cười này.
Vận dụng kĩ năng đọc hiểu
Tác giả dân gian sáng tạo các câu chuyện trên với mục đích: Tạo tiếng cười, mua vui, giải trí lành mạnh, vui vẻ, đặc biệt là để phê phán, châm biếm các thói hư tật xấu của con người.
Cách nhìn cuộc sống, con người của tác giả dân gian thông qua các truyện cười này: Thể hiện sự vui vẻ, lạc quan yêu đời, yêu cuộc sống, đồng thời thể hiện sự thâm thúy của ông cha khi định hướng, thay đổi con người một cách nhẹ nhàng mà sâu cay.
Theo em, các câu chuyện trên được sáng tạo với mục đích giải trí và phê phán, châm biếm, đả kích thói keo kiệt trong cuộc sống
Qua các câu chuyện cười trên, có thể thấy tác giả nhìn đời vằng con mắt tích cực, dùng những mẩu chuyện cười để châm biếm chứ không nói xấu người khác.
Suy ngẫm và phản hồi 7
Câu 7 (trang 82, SGK Ngữ văn 8, tập 1)
Viết một đoạn văn (khoảng năm đến bảy câu) trình bày sự khác nhau giữa keo kiệt và tiết kiệm.
Vận dụng sự hiểu biết về ngôn ngữ và đời sống
Giữa keo kiệt và tiết kiệm có một ranh giới mong manh. Keo kiệt là cách sống hà tiện, bủn xỉn, chỉ biết giữ của cho mình hoặc thậm chí là keo kiệt với chính bản thân mình. Ngược lại tiết kiệm là lối sống tích cực, chi tiêu hợp lý, biết chia sẻ nhưng không hoang phí. Ví dụ khi cùng chi tiền để đầu tư cho sức khỏe, những người keo kiệt sẽ nghĩ chỉ cần ăn nhiều, không cần cải thiện bữa ăn, không cần bổ sung thêm các chất, không khám sức khỏe định kỳ. Trong khi đó, những người tiết kiệm sẽ chi tiêu hợp lí, hạn chế mua những thứ không cần thiết, để tiền đi thăm khám, mua thêm các thực phẩm chức năng hỗ trợ cải thiện sức khỏe.
Keo kiệt và tiết kiệm là hai khái niệm khác nhau, mặc dù đôi khi chúng được sử dụng một cách đồng nghĩa. Keo kiệt thường được hiểu là tiết kiệm quá mức hoặc không cần thiết, trong khi tiết kiệm là việc sử dụng tài nguyên một cách thông minh, hiệu quả và có mục đích. Khi một người là keo kiệt, họ có xu hướng giữ tiền của mình và không muốn chi tiêu nhiều cho những thứ không cần thiết. Điều này có thể dẫn đến sự buồn tẻ và cô đơn, bởi vì họ có xu hướng từ chối các hoạt động giải trí và chia sẻ cơ hội tương tác với người khác. Trong khi đó, tiết kiệm giúp người ta sử dụng tiền bạc, thời gian và tài nguyên một cách thông minh để đạt được mục tiêu cuộc sống của mình. Người tiết kiệm tìm cách sử dụng tiền một cách hiệu quả, để có thể đầu tư vào bản thân, gia đình và tương lai