Bài 20. Sinh trưởng và phát triển ở thực vật trang 71, 72 SBT Sinh học 11 Chân trời sáng tạo: Vì sao nói sự sinh trưởng ở thực vật là sự sinh trưởng không giới hạn?...

20.1

Vì sao nói sự sinh trưởng ở thực vật là sự sinh trưởng không giới hạn?

A. Vì quá trình sinh trưởng của thực vật có thể diễn ra trong suốt vòng đời.

B. Vì quá trình sinh trưởng sơ cấp, sinh trưởng thứ cấp xen kẽ và nối tiếp nhau.

C. Vì thực vật có thể sinh sản vừa vô tính lẫn hữu tính.

D. Vì thực vật có mô phân sinh hoạt động mạnh.

Sự sinh trưởng ở thực vật là sự sinh trưởng không giới hạn vì quá trình sinh trưởng của thực vật có thể diễn ra trong suốt vòng đời nhờ sự phân chia liên tục của các tế bào của mô phân sinh.

Đáp án đúng là: A

20.2

Hãy chọn câu trả lời đúng về sự tương ứng giữa các loại hormone và ảnh hưởng của chúng đến sự sinh trưởng và phát triển của sinh vật.

A. 1-d; 2-e; 3-b; 4-a; 5-c.

B. 1-b; 2-e; 3-d; 4-a; 5-c.

C. 1-c; 2-e; 3-b; 4-a; 5-d.

D. 1-c; 2-e; 3-d; 4-a; 5-b.

1-c: Auxin gây ra tính hướng động của cây.

2-e: Gibberellin kích thích sự phát triển và nảy mầm của hạt, củ.

3-b: Cytokinin kích thích chồi bên phân chia mạnh mẽ tạo ra sự phân hoá chồi

4-a: Abscisic acid ức chế sự nảy mầm sớm, kích thích lá hoá già, kích thích sự chịu hạn.

5-d: Ethylene ức chế kéo dài thân, kích thích sự giãn của vách tế bào và sinh trưởng ngang.

Đáp án đúng là: C

20.3

Dựa vào Hình 20.2 (SGK, trang 133), nếu lấy số liệu khi tưới 1 ngày/lần làm chuẩn, hãy tính tỉ lệ phần trăm so sánh về chiều cao cây và tổng diện tích lá của cây đơn đỏ khi tưới 2 ngày/lần và tưới 3 ngày/lần.

Quan sát hình 20.2

Nếu lấy chiều cao và diện tích lá của lô cây được tưới 1 ngày/lần làm chuẩn thì tỉ lệ phần trăm so sánh về chiều cao cây và tổng diện tích lá của cây đơn đỏ khi tưới 2 ngày/lần và 3 ngày/lần được thể hiện như sau:

20.4

Dựa vào Hình 20.3 (SGK, trang 133), nếu lấy số liệu ở mức nhiệt độ 22°C làm chuẩn, hãy tính tỉ lệ phần trăm so sánh sự gia tăng chiều dài rễ mầm của cây điên điển ở các mức nhiệt độ 30 °C và 37 °C khi để ngoài sáng và trong tối.

Quan sát hình 20.3

Nếu lấy sự gia tăng rễ mầm ở mức nhiệt độ 22 °C làm chuẩn, tỉ lệ phần trăm so sánh sự gia tăng chiều dài rễ mầm của cây điên điển ở các mức nhiệt độ 30 °C và 37 °C khi để ngoài sáng và trong tối được thể hiện như sau:

20.5

Ngoài những đặc điểm chung, sự sinh trưởng và phát triển ở thực vật có những đặc điểm riêng nào mà ở các sinh vật khác không có?

Lý thuyết đặc điểm sinh trưởng và phát triển ở thực vật

Sự sinh trưởng và phát triển ở thực vật có những đặc điểm riêng:

- Quá trình sinh trưởng chỉ diễn ra ở những nơi có tế bào phân sinh. Quá trình sinh trưởng và phát triển diễn ra suốt chu trình sống của cây. (Ở động vật, quá trình phân hoá, biệt hoá tế bào chủ yếu xảy ra ở giai đoạn trước khi con non được sinh ra. Sau khi được sinh ra, chúng chủ yếu là sinh trưởng).

- Quá trình phát triển bắt đầu bằng sự nảy mầm của hạt. Khi không gặp điều kiện thuận lợi, hạt có thể sống tiềm sinh trong một thời gian. Ra hoa là một biểu hiện của quá trình phát triển ở thực vật. Sự kết hợp giữa giao tử đực và cái bắt đầu từ sự thụ phấn, sau đó là sự thụ tinh kép.

20.6

Hãy lập bảng phân biệt các loại mô phân sinh (thực hiện theo các cột: tên mô phân sinh, có ở nhóm thực vật nào, vị trí, vai trò).

Lý thuyết các loại mô

20.7

Hãy so sánh sự sinh trưởng sơ cấp và sinh trưởng thứ cấp ở thực vật.

Lý thuyết sinh trưởng và phát triển ở thực vật

20.8

Có mấy loại tương quan các hormone thực vật. Hãy nêu vai trò của các sự tương quan đó đối với sự sinh trưởng và phát triển của thực vật.

Lý thuyết các hormone thực vật

- Có hai loại tương quan các hormone thực vật là tương quan chung và tương quan riêng.

- Vai trò của các sự tương quan đó đối với sự sinh trưởng và phát triển của thực vật:

+ Vai trò của tương quan chung: Giúp cây sinh trưởng và phát triển phù hợp với từng giai đoạn sống. Đối với cây một năm, ở giai đoạn cây còn non, hormone kích thích được tổng hợp nhiều nhờ đó mà quá trình sinh trưởng diễn ra thuận lợi để cây chuyển từ giai đoạn non sang giai đoạn trưởng thành. Sau khi ra hoa, cây chuyển sang giai đoạn già, hormone ức chế được tổng hợp nhiều giúp cây hạn chế sinh trưởng mà tập trung vào sự tạo quả, hạt và chuyển sang giai đoạn già, kết thúc một chu kì sống. Đối với cây lâu năm, sự tương quan này lặp đi lặp lại giúp cây có thể duy trì ra hoa, kết quả nhiều lần trong vòng đời của nó.

+ Vai trò của tương quan riêng: Quyết định đến một biểu hiện sinh trưởng, phát triển của cây (như sự hình thành rễ, thân, chồi, lá, hoa, quả; sự nảy mầm; sự chín; sự già hoá; sự ngủ nghỉ;...). Nhờ hiểu biết về sự tương quan riêng mà con người có thể sử dụng hormone để điều khiển sự sinh trưởng, phát triển của cây trồng theo nhu cầu

20.9

Ông A đã ngắt ngọn của các cây bầu, bí, mướp khi những cây này vừa mọc được vài ba lá. Thấy vậy, bạn B đã khuyên ông nên để các cây bầu, bí, mướp sinh trưởng thêm, khi có nhiều mắt có thể mọc chồi bên thì mới ngắt ngọn để tạo được nhiều chồi.

a) Theo em, ý kiến của bạn B là đúng hay sai?

b) Khi trồng các cây lấy gỗ (cây sao đen, cây xoan,...), cây có lóng (cây mía, cây ngô,...) có nên ngắt ngọn không? Vì sao?

Lý thuyết sinh trưởng và phát triển ở thực vật

a) Ý kiến của bạn B là đúng.

b) Khi trồng các cây lấy gỗ (cây sao đen, cây xoan,...), cây có lóng (cây mía, cây ngô,...) không nên ngắt ngọn. Vì nếu ngắt ngọn thì các nhánh mọc ra thường nhỏ hơn thân chính nên không phù hợp với cây lấy gỗ, cây có lóng.

20.10

Hãy kể tên một số cây một năm và cây lâu năm được trồng ở địa phương em.

Quan sát ở địa phương

- Một số cây một năm: bầu, bí, mướp, cải ngọt, bắp cải, dưa chuột, bắp, lúa,...

- Một số cây lâu năm: mít, sầu riêng, cam, quýt, chanh,…