Câu 2 (trang 43, SGK Ngữ Văn 11, tập hai):
Phân tích tính cảm, cảm xúc của chủ thể trữ tình đối với số phận của nàng Tiểu Thanh (chú ý từ ngữ, hình ảnh, biện pháp tu từ… trong sự đối sánh giữa bản phiên âm và bản dịch nghĩa, dịch thơ)
Dựa vào sự đối sánh giữa bản phiên âm và bản dịch nghĩa, dịch thơ để phân tích tình cảm, cảm xúc của chủ thể trữ tình với số phận của nàng Tiểu Thanh.
Cách 1
- Tình cảm, cảm xúc của chủ thể trữ tình đối với số phận của nàng Tiểu Thanh được thể hiện qua những từ ngữ, hình ảnh và biện pháp tu từ trong sự đối sánh giữa bản phiên âm và bản dịch nghĩa, dịch thơ:
+ Với những hình ảnh tươi đẹp về Tiểu Thanh, chủ thể trữ tình đã sử dụng các từ ngữ như "hoàn mỹ”, "tuyệt vời”, "tuyệt tác”, "mỹ nhân”, "đẹp mắt” để miêu tả vẻ đẹp của Tiểu Thanh. Tuy nhiên, khi Tiểu Thanh phải đối mặt với số phận đầy đau thương và hiểm ác, cảm xúc của chủ thể trữ tình trở nên u buồn, đau đớn.
+ Cảm xúc của chủ thể trữ tình còn được thể hiện qua các hình ảnh tu từ như "nước mắt tuôn rơi”, "gió lạnh xuyên thấu”, "mây u ám”. Chủ thể trữ tình thể hiện sự đau đớn và tuyệt vọng của Tiểu Thanh trong tình huống khó khăn.
Cách 2:
|
Dòng thơ |
Từ ngữ, hình ảnh, biện pháp tu từ |
Tác dụng thể hiện tình cảm, cảm xúc |
|
1 |
Cảnh đẹp (Tây Hồ) hóa gò/ bãi hoang. |
Hình ảnh gợi nỗi buồn thương trước sự đổi thay, phai tàn của cái đẹp. |
|
2 |
Advertisements (Quảng cáo) Nhất chỉ thư: tập sách giấy mỏng. Độc điếu: một mình (ta) thương khóc. |
- Hình ảnh gợi niềm thương xót, ái ngại trước thân phận bé mọn của nàng Tiểu Thanh. - Từ ngữ vừa trực tiếp biểu lộ tình cảm, vừa cho thấy số phận hẩm hiu, cô độc của Tiểu Thanh. |
|
3 |
Son phấn có thần. |
Biểu tượng thể hiện thái độ trân trọng, niềm tin sẽ tìm gặp được tri âm ở hậu thế. |
|
4 |
Tập thơ bị đốt dở |
Hình ảnh gợi niềm thương xót cho những ai không có mệnh tốt như Tiểu Thanh hay khách văn nhân. |
|
5 - 6 |
Mối hận cổ kim (cổ kim hận sự)… |
Từ ngữ, biện pháp tu từ đối thể hiện nỗi đau đời và tiếng kêu thương cho số phận của những ai tài hoa mà bạc mệnh. |
|
5 - 6 |
… trời khôn hỏi (thiên nan vấn) … ngã tự cư |
Từ ngữ, biện pháp tu từ đối thể hiện sự ai oán, tự đồng nhất mình với những kẻ tài hoa mà bạc mệnh (điều này chuẩn bị cho tình ý sẽ thể hiện tiếp theo ở hai dòng thơ 7 – 8). |