Câu hỏi/bài tập:
Bột thạch cao có nhiều ứng dụng quan trọng như: Tạo hình trong những công trình kiến trúc, làm vật liệu xây dựng, vữa trát tường, đúc tượng, làm khuôn đúc chịu nhiệt, ... Trong y tế, nó còn dùng làm khung xương, bó bột, khuôn mẫu trong nha khoa,...
Thành phần chính của bột thạch cao là hợp chất (G) gồm calcium và gốc sulfate.
a) Xác định công thức hoá học của hợp chất (G).
b) Hãy cho biết trong phân tử hợp chất (G), nguyên tố nào có phần trăm (%) lớn nhất?
- Công thức hóa học của một chất là cách biểu diễn chất bằng kí hiệu hóa học của nguyên tố kèm theo chỉ số ở chân bên phải kí hiệu hóa học.
- Quy tắc hóa trị: Trong công thức hóa học của hợp chất hai nguyên tố, tích của chỉ số và hóa trị của nguyên tố này bằng tích của chỉ số và hóa trị của nguyên tố kia.
Ví dụ: \({\rm{P}}_{\rm{2}}^{\rm{V}}{\rm{O}}_{\rm{5}}^{{\rm{II}}}\), ta có: 2 . V = 5 . II.
- Với hợp chất AxBy, ta có:
\({\rm{\% A = }}\frac{{{\rm{KLNT(A) }}{\rm{. x}}}}{{{\rm{KLPT(}}{{\rm{A}}_{\rm{x}}}{{\rm{B}}_{\rm{y}}}{\rm{)}}}}{\rm{ }}{\rm{. 100\% }}\)
a) Ta có công thức hóa học dạng chung của hợp chất G là \({\rm{Ca}}_{\rm{x}}^{{\rm{II}}}{\rm{(S}}{{\rm{O}}_4})_{\rm{y}}^{{\rm{II}}}\)
Áp dụng quy tắc hóa trị: x . II = y . II
\( \Rightarrow \frac{{\rm{x}}}{{\rm{y}}}{\rm{ = }}\frac{{{\rm{II}}}}{{{\rm{II}}}}{\rm{ = }}\frac{{\rm{2}}}{{\rm{2}}}{\rm{ = }}\frac{{\rm{1}}}{{\rm{1}}}\)
⇨ Chọn x = 1; y = 1.
⇨ Công thức hóa học cần tìm là CaSO4.
b) KLPT (CaSO4) = 40 + 32 + 4.16 = 136 (amu)
\(\begin{array}{l}{\rm{\% Ca = }}\frac{{{\rm{40}}}}{{136}}{\rm{ }}{\rm{. 100\% }} \approx {\rm{ 29,41\% }}\\{\rm{\% S = }}\frac{{{\rm{32}}}}{{136}}{\rm{ }}{\rm{. 100\% }} \approx {\rm{ 25,53\% }}\\ \Rightarrow {\rm{\% O = 100\% - (29,41\% + 25,53\% ) = 45,06\% }}\end{array}\)
⇨ Nguyên tố O chiếm phần trăm lớn nhất.