1. Diễn biến các sự việc
Theo trật tự diễn biến trước, sau, trong và sau khi Đôn Ki-hô-tê đánh nhau với cối xay gió, bài văn có thể chia ra làm ba phần như sau:
a) Từ Chợt hai thầy trò đến và không cân sức: Diễn biến trước khi Đôn Ki-hô-tê đánh nhau với cối xay gió.
b) Từ Nói rồi đến có chuyện cấm đoán như thế bao giờ. Diễn biến trong khi Đôn Ki-hô-tê đánh nhau với cối xay gió.
c) Phần còn lại: Diễn biến sau khi Đôn Ki-hô-tê đánh nhau với cối xay gió.
Năm sự việc chú yếu qua đó tính cách của lão hiệp sĩ và bác giám mã
được bộc lộ:
- Nhìn thấy và nhận định của mỗi người về những chiếc cối xay gió.
- Thái độ và hành động của mỗi người đối với những chiếc cối xay gió.
- Quan niệm và cách xử sự của mỗi người khi:
+ Bị đau đớn;
+ Chung quanh chuyện ăn, chuyện ngú.
2. Nhân vật hiệp sĩ Đôn Ki-hô-tê
Đôn Ki-hô-tẽ là một lão quý tộc nghèo (chữ Đôn ghép vào tên chỉ những người quý tộc ớ Tây Ban Nha). Trạc tuổi 50, lão gầy gò, cao lênh khênh, trên lưng con ngựa còm. Mình lão mặc áo giáp, đầu đội mũ sắt, vai lão giáo dài, toàn những đồ binh giáp đã han gi của tố tiên được lão lục tìm lại rồi đem đánh bóng đế tự trang bị cho mình. Vì quá say mê truyện hiệp sĩ nên Đôn Ki-hô-tê muốn trở thành một hiệp sĩ giang hồ lang thang để tiễu trừ quân gian ác, giúp đỡ người lương thiện.
Đọc quá nhiều truyện hiệp sĩ nên đầu óc Đôn Ki-hô-tê đâm ra mê muội, chàng còn tỉnh táo. Nhìn thấy những chiếc cối xay gió (đến ba bốn chục chiếc) lão lại tường là bọn khổng lồ gian ác, sau dó lại tưởng là pháp thuật của pháp sư Phơ-re-xtôn. Bởi vậy, Đôn Ki-hô-tê muốn diệt ác cứu đời. Khát vọng ấy tuy tốt đẹp nhưng đã bị đầu óc hoang tưởng kia làm cho sai lệch và trở nên hão huyền. Chẳng chút sợ sệt, lão xông vào cuộc giao tranh dữ dội một cách dũng cảm, không cân sức. Thật ra, nếu đúng là giao tranh với bọn gian ác thì phẩm chất dũng cảm kia thật đáng ca ngợi. Đàng này hành động ấy lại làm cho ai cũng phải bật cười chi vì lão đánh nhau với cối xay gió. Đôn Ki-hô-tê và cả con ngựa Rô-xi-nan-tê bị ngã văng ra xa. Tuy bị trọng thương nhưng lão không hề rên rỉ. Lẽ ra điều ấy đáng được khen ngợi, nhưng thật đáng tiếc là lão muốn làm theo các hiệp sĩ giang hồ trong sách mà lão rất say mê. Đôn Ki-hô-tê cũng không quan tâm đến những nhu cầu của cá nhân mình, kế cả chuyện ăn,
chuyện ngủ như bao nhiêu kẻ trên đời, nhưng tất cả chỉ vì Đuyn-xi-nê-a của mình!
Như thế, tưy có nhiều khía cạnh tốt đẹp trong con người nhưng do đoc nhiều loại truyện xấu nên Đôn Ki-hô-tê trở nên nực cười, vừa đáng trách vừa đáng thương!
3. Giám mã Xan-chô Pan-xa
Advertisements (Quảng cáo)
Xan-chô Pan-xa là một bác nông dân béo lùn cưỡi trên lưng con lừa thấp tè. Bác làm giám mã cho Đôn Ki-hô-tê với kì vọng là khi chủ thành đạt sự nghiệp lớn, bác sẽ được làm thông đốc cai quản một vài hòn đảo. Đủng đỉnh cười lừa đi sau chú, gã giám mã này chẳng lúc nào quên bầu rượu và cái túi hai ngăn đựng đầy đủ các thức ăn ngon.
Giám mã Xan-chô Pan-xa khác với chú. Bác luôn tỉnh táo. Khi thấy chủ muốn tiến công những chiếc cối xay gió, bác vội can ngăn. Nhưng khi chú xông tới giao tranh với cối xay gió, bác đã hèn nhát lẩn tránh, đợi tới lúc chú bị trọng thương, bác mới vội thúc lừa đến cứu. Bác còn cho biết chỉ cần hơi đau một chút là bác sẽ rên rỉ ngay. Thật ra quan tâm đến việc ăn ngủ là chuyện thường ngày không có gì đáng nói. Vì quá chú ý chăm lo cho cá nhân mình nên gã giám mã của ngài hiệp sĩ giang hồ Đôn Ki- hô-tê có nhân cách thật tầm thường.
4. Cặp nhân vật tương phản Đôn Ki-hô-tê
+)Đôn Ki-hô-tê
- Dòng dõi quý tộc.
- Gầy gò cao lênh khênh lại cưỡi trên lưng con ngựa CÒI11 nên trông càng cao thêm.
- Có khát vọng cao cả muốn hữu ích cho đời.
- Mê muội, hão huyền.
- Dũng cảm.
+)Xan-chô Pan-xa
Nguồn gốc nông dân.
Bác lùn lại ngồi trên lưng lừa thấp tè nên càng lùn tịt.
Xan-chô Pan-xa có ước muốn tầm thường chỉ lo nghĩ đến cá nhân mình.
Tỉnh táo, thiết thực.
Hèn nhát.
Nhìn chung là mỗi khía cạnh ở nhân vật này đều đối lập . Khía cạnh tương ứng ở nhân vật kia và cùng làm nổi bật nhau lên.