Soạn bài Khoa học muôn năm Văn 9 tập 1 Cánh diều: Ở phần 2, tác giả đã nêu lên sự khác biệt chủ yếu nào giữa nghệ thuật và khoa học?...

Đọc hiểu 1

Chú ý cách tác giả nhấn mạnh ý kiến của mình

Đọc kĩ phần đầu văn bản

Tác giả sử dụng các từ “không”, “có thể”, “hơn là”, “không những thế" và bày tỏ sự chân thành, tự giác của bản thân

Nhân mạnh “không”, “có thể”, “hơn là”, “không những thế" và bày tỏ sự chân thành, tự giác

Đọc hiểu 2

Ở phần 2, tác giả đã nêu lên sự khác biệt chủ yếu nào giữa nghệ thuật và khoa học?

Đọc kĩ phần 2 văn bản, chỉ ra điểm khác biệt

Sự khác biệt chủ yếu:

- Nghệ thuật là tình cảm, phụ thuộc vào cảm xúc, khuất phục trước cá tính, khó phá vỡ rào cản định kiến

- Khoa học thực nghiệm là kinh nghiệm, tri thức thông qua quan sát tỉ mỉ, lí luận logic, thoát khỏi thứ mà nghệ thuật không rũ bỏ được và nó mang tính quốc tế, nhân loại

Cách #:

Đọc hiểu 3

Tác giả muốn khẳng định điều gì ở phần 3?

Đọc kĩ phần 3 văn bản

Nền dân chủ nước Nga cùng với nền khoa học chính xác đi tới cuộc sống mới

Cách #:

Tác giả muốn khẳng định: Nền dân chủ nước Nga cùng với nền khoa học chính xác đi tới cuộc sống mới

Đọc hiểu 4

Chú ý những bằng chứng mà tác giả sử dụng

Đọc kĩ văn bản, liệt kê các bằng chứng

- Timiryazev: Tương lai thuộc về khoa học và dân chủ

- Tác giả: Chỉ khi có sự giúp đỡ của khoa học, nền dân chủ mới thực sự có tương lai

- Người làm vườn, xưởng may, thầy thuốc

Cách #:

Những bằng chứng mà tác giả sử dụng:

- Timiryazev: Tương lai thuộc về khoa học và dân chủ

- Tác giả: Chỉ khi có sự giúp đỡ của khoa học, nền dân chủ mới thực sự có tương lai

- Người làm vườn, xưởng may, thầy thuốc

Đọc hiểu 5

Điều “mơ ước” đã cho thấy thái độ của tác giả với khoa học như thế nào?

Đọc kĩ phần 4 văn bản

Thái độ ngợi ca, trân trọng, đề cao và hi vọng vào những thành quả tuyệt vời mà khoa học có thể mang lại cho con người

Cách #:

Thái độ: ngợi ca, trân trọng, đề cao và hi vọng

Đọc hiểu 6

Xác định mối quan hệ giữa các đoạn trong phần 4

Đọc kĩ phần 4 văn bản

Mối quan hệ liên kết logic với nhau:

- Đưa ra tưởng tượng về “tòa thành khoa học”

- Giá trị của tòa thành ấy

- Con người cần phải làm gì trong lao động

Cách #:

Mối quan hệ giữa các đoạn trong phần 4 là mối quan hệ liên kết logic với nhau

Đọc hiểu 7

Điểm giống và khác nhau về nội dung thể hiện ở phần 1 và phần 5 là gì?

Đọc kĩ văn bản, so sánh phần 1 và 5

- Điểm giống nhau: cả hai phần đều đề cao sự sáng tạo và kì diệu của khoa học

- Điểm khác nhau: ở phần 1, tác giả có nhắc đến nghệ thuật nhưng ở phần 5, tác giả tuyệt đối hóa tầm quan trọng của khoa học

Câu hỏi cuối bài 1

Tác giả đã nhấn mạnh ý kiến của mình ở phần 1 bằng cách nào? Ưu điểm của cách nhấn mạnh đó là gì?

Đọc kĩ văn bản ở phần 1, nhận xét

Tác giả nhấn mạnh bằng cách đưa ra các từ ngữ phủ định rồi lại khẳng định; và thêm vào đó là việc bộc lộ sự chân thành của mình

Các nhấn mạnh đó có ưu điểm là sẽ tạo sự ấn tượng với người đọc, gây cảm xúc xúc động, tin tưởng

Cách #:

- Đưa ra các từ ngữ phủ định rồi lại khẳng định đồng thời bộc lộ sự chân thành của mình

- Ưu điểm: tạo sự ấn tượng với người đọc, gây cảm xúc xúc động, tin tưởng

Câu hỏi cuối bài 2

Sự khác biệt giữa nghệ thuật và khoa học được lí giải ở phần 2 nhằm mục đích gì? Nhận xét về cách nêu lí lẽ và phân tích bằng chứng trong phần này.

Đọc kĩ văn bản, đưa ra các lí lẽ và dẫn chứng

- Nêu sự khác biệt giữa nghệ thuật và khoa học nhằm mục đích nhấn mạnh sự ưu việt, giá trị chân lí của khoa học

- Tác giả đưa ra lí lẽ chặt chẽ, xác đáng, các bằng chứng rất thuyết phục

Cách #:

- Mục đích: nhấn mạnh sự ưu việt, giá trị chân lí của khoa học

- Nhận xét: lí lẽ chặt chẽ, xác đáng, các bằng chứng rất thuyết phục

Câu hỏi cuối bài 3

Câu nói của nhà khoa học nổi tiếng được trích dẫn trong phần 3 có tác dụng như thế nào trong việc thể hiện ý kiến của người viết?

Đọc kĩ văn bản, áp dụng phần kiến thức ngữ văn

Câu nói của nhà khoa học Timiryazev tăng tính tin cậy, thuyết phục người đọc về giá trị mà khoa học có thể đem lại cho nhân loại

Cách #:

Tác dụng: tăng tính tin cậy, thuyết phục người đọc về giá trị mà khoa học có thể đem lại cho nhân loại

Câu hỏi cuối bài 4

Xác định luận điểm của phần 4. Những yếu tố nào góp phần tạo nên sức thuyết phục trong cách trình bày luận điểm này?

Đọc kĩ phần 4 văn bản, áp dụng phần kiến thức ngữ văn

*Luận điểm:

- Tưởng tượng về một tòa thành khoa học

- Giá trị mà tòa thành ấy đem đến cho con người

- Cách sống và làm việc từ khoa học

*Sức thuyết phục:

- Lí lẽ, lập luận chặt chẽ

- Đưa ra các dẫn chứng xác đáng

- Đặt vấn đề và đưa ra hướng giải quyết

Cách #:

Câu hỏi cuối bài 5

Thái độ của tác giả được thể hiện như thế nào ở phần 5? Từ cách viết phần kết của tác giả, em có thể học hỏi được điều gì?

Đọc kĩ phần 5 văn bản, chú ý các từ thể hiện thái độ

Thái độ: trân trọng, ngợi ca và tuyệt đối hóa giá trị của khoa học đối với sự phát triển của nhân loại

Học hỏi: bên cạnh hệ thống luận điểm, lí lẽ và bằng chứng, cần đưa thêm cảm xúc cá nhân chân thành để chạm đến trái tim người đọc

Cách #:

Thái độ: trân trọng, ngợi ca và tuyệt đối hóa giá trị của khoa học với sự phát triển của nhân loại

Học hỏi: cần đưa thêm cảm xúc cá nhân chân thành để chạm đến trái tim người đọc

Câu hỏi cuối bài 6

Khái quát và hệ thống lại những nội dung đọc hiểu văn bản Khoa học muôn năm! theo gợi ý trong sơ đồ sau:

Đọc kĩ văn bản