Bài 16.13 trang 50, 51, 52, 53 SBT Hóa 11 - Cánh diều: Xylitol là chất tạo ngọt thiên nhiên; được dùng tạo vị ngọt cho kẹo cao su...

Xylitol là chất tạo ngọt thiên nhiên; được dùng tạo vị ngọt cho kẹo cao su, là thực phẩm thân thiện với những người bị bệnh tiểu đường và các sản phẩm chăm sóc răng miệng. Thực nghiệm cho biết, công thức phân tử của xylitol là C₅H₁₂O₅ phân tử có mạch carbon không phân nhánh và 1,52 gam xylitol tác dụng với dư, tạo ra xấp xỉ 619,7m khí H₂ (đo ở điều kiện chuẩn 25C, 1bar). Hãy xác định công thức cấu tạo của xylitol.

Dựa theo tính chất hóa học của alcohol và tỉ lệ phản ứng của H2

Xylitol có công thức phân tử dạng C_nH_2n+2O₅, giữa các nguyên tử không có liên kết π, nên chỉ có nhóm OH tác dụng với Na tạo H₂.

Đặt công thức xylitol là R(OH)_x

Số mol H₂ là: 0,6197 : 24,790 ≈ 0,025 (mol).

Số mol xylitol là: 1,52 : 152 = 0,01 (mol).

2R(OH)_x + 2xNa → 2R(ONa)_x + xH₂

0,01 0,025 (mol)

⇒ x = 5

Một nguyên tử C chỉ liên kết tối đa với một nhóm –OH, do đó, công thức cấu tạo của xylitol là CH₂OH[CHOH]₃CH₂OH