Bài luyện tập trang 43 - 44, SGK.
Phân tích sự liên kết về nội dung, về hình thức giữa các câu trong đoạn văn sau theo gợi ý nêu ở dưới.
Cái mạnh của con người Việt Nam không chỉ chúng ta nhận biết mà cả thế giới đều thừa nhận là sự thông minh, nhạy bén với cái mới. Bản chất trời phú ấy rất có ích trong xã hội ngày mai mà sự sáng tạo là một yêu cầu hàng đầu. Nhưng bên cạnh cái mạnh đó cũng còn tồn tại không ít cái yếu. ấy là những lỗ hổng kiến thức cơ bản do thiên hướng chạy theo những môn học “thời thượng”, nhất là khả năng thực hành và sáng tạo bị hạn chế do lối học chay, học vẹt nặng nề. Không nhanh chóng lấp lỗ hổng này thì khó bề phát huy trí thông minh vốn có và không thể thích ứng với nền kinh tế mới chứa đựng đầy tri thức cơ bản và biến đổi không ngừng.
(Vũ Khoan, Chuẩn bị hành trang vào thế kỉ mới)
( Gợi ý :
1. Chủ đề đoạn văn là gì ? Nội dung các câu trong đoạn văn phục vụ chủ đề ấy như thế nào? Nêu một trường hợp cụ thể để thấy trình tự sắp xếp các câu trong đoạn văn là hợp lí.
2. Các câu được liên kết với nhau bằng những phép liên kết nào ?)
Yêu cầu của bài tập là phân tích sự liên kết về nội dung và về hình thức giữa các câu trong đoạn văn theo gợi ý.
1. Phân tích theo gợi ý (1) :
Advertisements (Quảng cáo)
- Chủ đề của văn bản và của đoạn văn là vấn đề chính được nêu ra trong văn bản và trong đoạn văn. Có trường hợp, chủ đề được nêu trong một câu (thường là câu đầu tiên của văn bản, đoạn văn). Nhưng cũng có trường hợp phải khái quát từ một vài câu mới xác định được chủ đề. Để xác định chủ đề của đoạn văn này, cần lưu ý đến những từ trái nghĩa nhau được lặp đi lặp lại.
- Cần xem mỗi câu thể hiện chủ đề của đoạn văn như thế nào. Ví dụ : Câu (1) khẳng định điểm mạnh của người Việt Nam. Câu (2) nói về lợi thế của điểm mạnh đó. Từ đó, có thể thấy câu (2) xếp sau câu (1) là hợp lô-gíc.
2. Phân tích theo gợi ý (2) : Các câu được liên kết với nhau bằng một số phép liên kết sau : phép đồng nghĩa, trái nghĩa và liên tưởng ; phép nối ; phép lặp từ ngữ ; phép thế.
Em hãy tìm những từ ngữ thể hiện các phép liên kết đó. Ví dụ : Câu (2) liên kết với câu (1) bằng cụm từ bản chất trời phú ấy (đồng nghĩa với sự thông minh, nhạy bén với cái mới).