CON CHIM CHIỀN CHIỆN
(Trích)
Con chim chiền chiện
Bay vút, vút cao
Lòng đầy yêu mến
Khúc hát ngọt ngào.
Cánh đập trời xanh
Cao hoài, cao vợi
Tiếng hát long lanh
Như cành sương chói.
Chim ơi, chim nói
Chuyện chi, chuyện chi?
Lòng vui bối rối
Đời lên đến thì...
Tiếng ngọc trong veo
Chim gieo từng chuỗi
Lòng chim vui nhiều
Hót không biết mỏi.
Chim bay, chim sà
Lúa tròn bụng sữa
Đồng quê chan chứa
Những lời chim ca.
Bay cao, cao vút
Chim biến mất rồi
Chỉ còn tiếng hót
Làm xanh da trời...
Huy Cận
Đọc bài thơ "Con chim chiền chiện” rồi trả lời các câu hỏi:
1. Con chim chiền chiện bay lượn giữa khung cảnh thiên nhiên như thế nào ?
2. Những từ ngữ và chi tiết nào vẽ lên hình ảnh con chim chiền chiện tự do bay lượn giữa không gian cao rộng?
3. Mỗi khổ thơ trong bài đều có ít nhất một câu thơ nói về tiếng hót của chim chiền chiện. Em hãy tìm những câu thơ đó?
3. Tiếng hót của chiền chiện gợi tả cho ta những cảm giác như thế nào ?
BÀI LÀM
1. Con chim chiền chiện bay lượn giữa khung cảnh thiên nhiên mênh mông, bao la rất đẹp. Có lúc tưởng như cánh chim đang đập trên tầng "cao vợi” của trời xanh:
"Cánh đập trời xanh
Cao hoài, cao vợi”.
Có lúc, chim bay "sà” xuống, bay trên đồng lúa đang "ngậm sữa”‘.
"Chim bay, chim sà
Advertisements (Quảng cáo)
Lúa tròn bụng sữa
Đồng quê chan chứa
Những lời chim ca”
Có lúc, chim chiền chiện”biến mất” giữa màu xanh da trời, và chỉ còn nghe tiếng hót:
"Bay cao, cao vút
Chim biến mất rồi
Chỉ còn tiếng hót
Làm xanh da trời”
Huy Cận đã lấy khung cảnh thiên nhiên bao la xinh đẹp để làm nổi bật cánh chim bay cao vút và tiếng hót ngọt ngào long lanh của chim chiền chiện là cánh chim của bầu trời cao xanh, là chim của đồng quê mang tình thương mến. Chim càng bay cao tiếng hót càng trong veo. Sâu xa hơn nữa: cánh chim chiền chiện tung bay là cánh chim tự do tung hoành.
2. Hình ảnh con chim chiền chiện tự do bay lượn giữa không gian cao rộng được vẽ lên qua những từ ngữ, hình ảnh đầy ấn tượng: "Bay vút, vút cao”, "Cánh đập trời xanh- Cao hoài, cao vợi”, "Chim bay chim sà”, "Bay cao, cao vút - Chim biến mất rồi”...
3. Mỗi khổ thơ trong bài đều có ít nhất một câu thơ nói về tiếng hót của chim chiền chiện:
- Khúc hát ngọt ngào.
- Tiếng hót long lanh
- Chim ơi, chim nói
Chuyện chi, chuyện chi?
- Tiếng ngọc trong veo
Chim gieo từng chuỗi
Lòng chim vui nhiều
Hót không biết mỏi
- Đồng quê chan chứa
Những lời chim ca.
-Chỉ còn tiếng hót
Làm xanh da trời.
4. Tiếng hót "ngọt ngào” của chim chiền chiện gợi cho ta nhiều xúc động. Nghe chim hót mà dào dạt tình yêu mên:
"Lòng đầy yêu mến
Khúc hát ngọt ngào”
Có lúc tưởng như nghe chim nói” mà lòng ta thêm "bối rối” bâng khuâng trước vận hội mới tốt đẹp đang đến với đất nước và dân tộc:
"Lòng đầy bối rối
Đời lên đến thì”.
Chim hót gợi lên cảm giác một vụ lúa bội thu, đồng quê no ấm yên vui:
"Đồng quê chan chứa
Những lời chim ca”.
Chim hót làm cho da trời xanh thêm, một cảnh tượng đất nước thanh bình tươi đẹp làm say mê lòng người:
"Bay cao, cao vút
Chim biến mất rồi
Chỉ còn tiếng hót
Làm xanh da trời”.
Huy Cận quả là nhà thơ của tiếng chim, là nhà thơ của bầu trời, của đồng quê yêu dấu.