Đọc đoạn trích sau và thực hiện các yêu cầu:
KIỀU NGUYỆT NGA CẢM TẠ LỤC VÂN TIÊN
Thưa rằng: "Tiện thiếp đi đường,
Chẳng hay quân tử quê hương nơi nào?”.
Phút nghe lời nói thanh tao,
Vân Tiên há nỡ lòng nào phui pha:
"Đông Thành vốn thiệt quê ta,
Họ là Lục thị tên là Vân Tiên”.
Nguyệt Nga vốn đấng thuyền quyên,
Tai nghe lời nói tay liền rút trâm.
Thưa rằng: "Nay gặp tri âm,
Xin đưa một vật để cầm làm tin”.
Vân Tiên ngơ mặt chẳng nhìn,
Nguyệt Nga liếc thấy lòng thìn nết na:
"Vật chi một chút gọi là,
Thiếp thưa chưa dứt chàng đà làm ngơ.
Của này là của vất vơ,
Lòng chê cũng phải mặt ngơ sao đành”.
Vân Tiên khó nỗi làm thinh,
Chữ ân buộc lại chữ tình lây dây.
Than rằng: "Đó khéo trêu đây,
Ơn kia đã mấy của nầy rất sang.
Đương khi gặp gỡ giữa đàng,
Một lời cũng nhớ ngàn vàng chẳng phai.
Nhớ câu trọng nghĩa khinh tài,
Nào ai chịu lấy của ai làm gì”.
Thưa rằng: "Chút phận nữ nhi,
Vốn chưa biết lẽ có khi mất lòng.
Ai dè những đấng anh hùng,
Thấy trâm thôi lại thẹn thùng cùng trâm”.
Riêng than: “Trâm hỡi là trâm,
Vô duyên chi bấy ai cầm mà mơ.
Đưa trâm chàng đã làm ngơ,
Thiếp xin đưa một bài thơ giã từ”.
[ ... ]
Vân Tiên từ giã phản hồi,
Nguyệt Nga than thở: "Tình ôi là tình!
Nghĩ mình mà ngán cho mình,
Nỗi ân chưa trả nỗi tình lại vương.
Nặng nề hai chữ uyên ương,
Chuỗi sầu ai khéo vấn vương vào lòng.
Nguyện cùng Nguyệt lão hỡi ông,
Trăm năm cho vẹn chữ tòng mới an.
Hữu tình chi bấy Ngưu Lang,
Tấm lòng Chức Nữ vì chàng mà nghiêng.
Thôi thôi em hỡi Kim Liên,
Đẩy xe cho chị qua miền Hà Khê”.
(Theo Nguyễn Đình Chiểu toàn tập, tập l, Ca Văn Thỉnh - Nguyễn Sĩ Lâm - Nguyễn Thạch Giang biên khảo và chú giải, NXB Đại học và Trung học chuyên nghiệp, Hà Nội, 1980, tr. 100 - 102)
những
Câu 1
Tóm tắt nội dung của đoạn trích
- Đọc kĩ văn bản
- Đọc kĩ phần Tri thức Ngữ văn
Kiều Nguyệt Nga cảm tạ ơn cứu mạng của Lục Vân Tiên nhưng chàng từ chối, không màng tất cả. Chàng cho rằng, làm việc nghĩa cứu người là điều đương nhiên, không cần báo đáp.
Câu 2
Hãy chỉ ra đâu là lời của người kể chuyện, đâu là lời của nhân vật
- Đọc kĩ văn bản
- Đọc kĩ phần Tri thức Ngữ văn
- Lời của nhân vật: Là những câu thơ được đặt trong dấu ngoặc kép
- Lời của người kể chuyện: còn lại
Câu 3
Kẻ bảng theo mẫu sau và điền thông tin phù hợp vào các ô trống
|
LỜI NHÂN VẬT KIỀU NGUYỆT NGA |
||
|
STT |
Lời đối thoại |
Lời độc thoại |
|
1 |
… |
… |
- Đọc kĩ văn bản
- Đọc kĩ phần Tri thức Ngữ văn
|
LỜI NHÂN VẬT KIỀU NGUYỆT NGA |
||
|
STT |
Lời đối thoại |
Lời độc thoại |
|
1 |
Tiện thiếp đi đường, chẳng hay quân tử quê hương nơi nào? |
Trâm hỡi là trâm! “Vô duyên chi mấy ai cầm mà mơ? |
|
2 |
Nay gặp tri âm, xin đưa một vật để cầm làm tin. |
Tình ôi là tình |
|
3 |
Vật chi một chút gọi là, “Thiếp thưa chưa dứt chàng đà làm ngơ. “Của này là của vất vơ, “Lòng chê cũng phải, mặt ngơ sao đành! |
|
|
4 |
“Chút phận nữ nhi, “Vốn chưa biết lẽ có khi mất lòng. |
|
|
5 |
Đưa trâm chàng đã làm ngơ, “Thiếp xin đưa một bài thơ giã từ |
|
|
Thôi thôi em hỡi Kim Liên, đẩy xe cho chị qua miền Hà Khê |
||
Câu 4
Trong đoạn trích, nhân vật Lục Vân Tiên chủ yếu được khắc họa bằng các chi tiết nào? Ấn tượng nổi bật của em về nhân vật là gì?
- Đọc kĩ văn bản
- Đọc kĩ phần Tri thức Ngữ văn
Trong đoạn trích, nhân vật Lục Vân Tiên chủ yếu được khắc họa bằng lời nói, hành động, cử chỉ với nhân vật Kiều Nguyệt Nga, Lục Vân Tiên hiện lên vô cùng lịch sự, nho nhã và có chừng mực. Chàng không vì hành động cứu người mà ra oai, oòi hỏi trả ơn mà ngược lại, chàng coi đó là một hành động bình thường, là lẽ đương nhiên khi thấy điều bất bình. Vì vậy, khi Kiều Nguyệt Nga muốn trả ơn, chàng một mực từ chối
Câu 5
Phân tích diễn biến tâm trạng của nhân vật Kiều Nguyệt Nga được thể hiện trong 12 dòng thơ cuối
- Đọc kĩ văn bản
- Đọc kĩ phần Tri thức Ngữ văn
Bởi vô cùng cảm kích tấm lòng trượng nghĩa của Lục Vân Tiên nên Kiều Nguyệt Nga rất muốn đền ơn đáp nghĩa, không chỉ vậy, nàng đã đem lòng mến mộ con người này. Khi bị từ chối, nàng chỉ biết than thở với chính mình “Tình ôi là tình!”, nàng ngao ngán, chán chường khi nghĩ đến tấm lòng của mình, chưa trả được ân tình mà đã vương vấn cả mối lương duyên. Nàng nguyện làm vợ Lục Vân Tiên, nguyện 1 lòng với chàng cả đời để đền ơn đáp nghĩa. Nhưng không thành, nên thất vọng, buồn rầu
Câu 6
Nhận xét về nghệ thuật xây dựng nhân vật Kiều Nguyệt Nga của tác giả trong đoạn trích
- Đọc kĩ văn bản
- Đọc kĩ phần Tri thức Ngữ văn
Thông qua đoạn trích, ta thấy Kiều Nguyệt Nga hiện lên qua lời nói, hành động, cử chỉ, suy nghĩ không chỉ là 1 cô gái xinh đẹp mà còn vô cùng trọng tình nghĩa, cư xử đúng với luân thường đạo lý nhưng vẫn rất nho nhã, lịch sự. Từng câu nói, cử chỉ của nhân vật, được tác giả khắc họa càng làm rõ hơn về những phẩm chất, tính cách tốt đẹp đó.
Câu 7
Xác định và nêu tác dụng của BPTT được sử dụng trong câu in đậm
“Nặng nề 2 chữ uyên ương
Chuỗi sầu ai khéo vấn vương vào lòng”
- Đọc kĩ văn bản
- Đọc kĩ phần Tri thức Ngữ văn
Nghệ thuật ẩn dụ chuyển đổi cảm giác. Chữ “uyên ương” ta sẽ đọc được bằng mắt nhưng ở đây tác giả lại cảm nhận được bằng xúc giác, cảm thấy nặng nề. Ý muốn nói đến nỗi lòng thầm kín mang nặng ơn nghĩa và tình cảm của Kiều Nguyệt Nga dành cho Lục vân Tiên