Đọc văn bản sau và trả lời các câu hỏi:
ĐAU LÒNG LŨ LỤT MIỀN TRUNG
Mưa giăng mắc nỗi buồn nhân thếMờ chân mây dâu bể đón đưaAi làm bão tố gió mưaĐời chan nước mắt, héo dưa kiếp người!Ngày rát mặt, ngang trời mưa đổĐêm giá băng sương nhỏ lệ rơiĐN Mây đen nỡ kín mặt ngườiSinh linh chết đứng giữa trời nước non!
Nghe gió thổi lòng cồn bão tốTiếng mưa rơi thác đổ ngàn xaLũ ơi, sấp ngửa ập oàNước ơi, trắng xoá lệ nhoà bóng quê!
Mưa gấp khúc đường về nẻo cũBong bóng trôi theo lũ cuốn đêBàn tay kêu cứu - tái têThò qua mái ngói bốn bề nước trôi!Nhìn trẻ nhỏ màn trời chiếu nướcCác cụ già rét mướt tái xanh6 Cuộc đời lúc rách lúc lànhNgười mình chia sẻ đã thành bản năng!
Cùng một bọc, chung cành chung gốcNào cùng chia bão lốc gió sương”Nhiễu điều phủ lấy giá gương ... "
(Phạm Ngọc San, Chạng vạng hoa đèn, NXB Hội Nhà văn, Hà Nội, 2011, tr. 79 - 80)
Câu 1
Bố cục của bài thơ gồm mấy phần, nêu nội dung chính của từng phần?
- Đọc kĩ văn bản
- Đọc kĩ phần Tri thức Ngữ văn
- Bố cục của bài thơ gồm 2 phần
+ 4 khổ đầu: Nỗi xót xa của nhà thơ trước những hậu quả lũ lụt đem lại cho con người
+ 2 khổ cuối: Lời kêu gọi giúp đỡ, đùm bọc, yêu thương đồng bào gặp khó khăn. Thông điệp tác giả muốn gửi đến bạn đọc
Câu 2
Những từ ngữ nào trong bài thơ cho thấy lũ lụt ở miền Trung vẫn là một thiên tai nghiêm trọng
- Đọc kĩ văn bản
- Đọc kĩ phần Tri thức Ngữ văn
Những từ ngữ trong bài thơ cho thấy lũ lụt ở miền Trung vẫn là một thiên tai nghiêm trọng là: bão tố gió mưa, rát mặt, ngang trời mưa đổ, giá băng, thác đổ ngàn xa, sấp ngửa ập òa, trắng xóa lệ nhòa, mưa gấp khúc, bong bóng trôi theo lũ cuốn đê, bốn bề nước trôi, màn trời chiếu nước, bão lốc gió sương
Câu 3
Câu thơ “Mây đen nỡ kín mặt người” diễn tả điều gì?
- Đọc kĩ văn bản
- Đọc kĩ phần Tri thức Ngữ văn
Câu thơ “Mây đen nỡ kín mặt người” nhấn mạnh mức độ nghiêm trọng, ghê gớm của lũ lụt miền Trung. Bằng hình ảnh cụ thể là mây đen và mặt người, tác giả đã khắc họa rõ nét khung cảnh con người nhỏ bé trước thiên tai, trước cơn bão lũ dữ dội
Câu 4
Cụm từ cùng một bọckhiến người đọc liên tưởng đến câu chuyện nào? Việc gợi nhắc câu chuyện đó trong bài thơ có ý nghĩa gì?
- Đọc kĩ văn bản
- Đọc kĩ phần Tri thức Ngữ văn
- Cụm từ cùng một bọc khiến người đọc liên tưởng đến câu chuyện “Con Rồng cháu Tiên”
- Ý nghĩa: Tác giả nhắc về cội nguồn, nòi giống của con người, nhằm mục đích khơi gợi tinh thần đoàn kết, giúp đỡ, đùm bọc lẫn nhau của dân tộc ta.
Câu 5
Theo em, khổ thơ cuối chỉ có 3 câu thơ thể hiện điều gì?
- Đọc kĩ văn bản
- Đọc kĩ phần Tri thức Ngữ văn
- Khổ thơ cuối chỉ có 3 câu thơ tuy ngắn nhưng đó chính là dụng ý của tác giả. Trong 3 câu, có trích dẫn 1 phần của bài ca dao “Nhiễu điều phủ lấy giá gương\ Người trong một nước phải thương nhau cùng”. Nhấn mạnh về tình yêu thương, đùm bọc lẫn nhau, đoàn kết, giúp đỡ nhau trong cuộc sống thường ngày. Tác giả khéo léo nêu ra thông điệp, kêu gọi sự giúp đỡ của đồng bào trên cả nước, cùng hướng về miền Trung thân yêu
Câu 6
Tình cảm của những người dân sống giữa thiên tai được thể hiện trong bài thơ gợi cho em cảm xúc, suy nghĩ gì?
- Đọc kĩ văn bản
- Đọc kĩ phần Tri thức Ngữ văn
Tình cảm của những người dân sống giữa thiên tai được thể hiện trong bài thơ là 1 tình cảm thiêng liêng, bất diệt, đáng quý vô ngần. Bản thân em, là một học sinh rất ngưỡng mộ, kính trọng thứ tình cảm cao quý, chia sẻ ngọt bùi, đùm bọc lẫn nhau đó. Vì vậy, bản thân em nói riêng hay mọi người trên đất nước Việt Nam nói chung cần lưu truyền, bảo vệ thứ tình cảm tốt đẹp ấy đến các thế hệ sau