Bài 1: Chỉ ra phép hoán dụ có trong những câu thơ, câu văn thuộc bài tập 1 SGK tr 84 và cho biết mối quan hộ giữa các sự vật trong mỗi phép hoán dụ là gì?
Trá lời:
Các hoán dụ có trong các câu văn, thơ và mối quan hệ giữa chúng:
a) Làng xóm - người nông dân: quan hệ giữa vật chứa đựng với vật bị chứa đựng.
b) Mười năm - thời gian trước mắt; trăm năm - thời gian lâu dài: quan hệ giữa cải cụ thể với cái trừu tượng.
c) Áo chàm - người Việt Bắc: quan hệ giữa dấu hiệu của sự vật với sự vật.
d) Trái Đất - nhân loại: quan hệ giữa vật chứa đựng với vật bị chứa đựng.
Bài 2: Hoán dụ có gì giống và khác với ẩn dụ? Cho ví dụ minh hoạ.
Các em có thể thấy rõ sự giống và khác nhau giữa hoán dụ và ẩn dụ qua bảng sau:
|
ẨN DỤ |
HOÁN DỤ |
|
|
GIỐNG |
Gọi tên sự vật, hiện tượng này bằng tên sự vật, hiện tượng khác |
|
|
KHÁC |
Dựa vào quan hệ tương đồng. Cụ thể là tương đồng về: - hình thức Advertisements (Quảng cáo) - cách thức thực hiện - phẩm chất - cảm giác |
Dựa vào quan hộ tương cận. Cụ thể: - bộ phân - toàn thể - vật chứa đựng - vật bị chứa đựng - dấu hiệu của sự vật - sự vật - cụ thể - trừu tượng. |
Ví dụ: Ẩn dụ:
Thuyền về có nhớ bến chăng
Bển thì một dạ khăng khăng đợi thuyền.
Hoán dụ:
Nhớ ông cụ mắt sáng ngời
Áo nâu, túi vải, đẹp tươi lạ thường.