Tìm số tự nhiên n có hai chữ số, biết rằng nếu viết thêm chữ số 3 vào giữa hai chữ số của số n thì được một số lớn hơn số 2n là 585 đơn vị, và nếu viết hai chữ số của số n theo thứ tự ngược lại thì được một số nhỏ hơn số n là 18 đơn vị.
Các bước giải một bài toán bằng cách lập hệ phương trình:
Bước 1. Lập hệ phương trình:
- Chọn ẩn số và đặt điều kiện thích hợp cho ẩn số.
- Biểu diễn các đại lượng chưa biết theo ẩn và các đại lượng đã biết.
- Lập hệ phương trình biểu thị mối quan hệ giữa các đại lượng.
Bước 2. Giải hệ phương trình.
Advertisements (Quảng cáo)
Bước 3. Trả lời: Kiểm tra xem trong các nghiệm của hệ phương trình, nghiệm nào thỏa mãn điều kiện của ẩn, nghiệm nào không, rồi kết luận.
- Gọi chữ số hàng chục của số n là x (\(x \in \mathbb{N},0
Khi viết thêm chữ số 3 vào giữa hai chữ số của số n, ta được số \(\overline {x3y} \).
Số này lớn hơn 2n là 585 đơn vị nên ta có phương trình \(\left( {100x + 30 + y} \right) - 2\left( {10x + y} \right) = 585\) hay \(80x - y = 555\) (1).
Khi viết hai chữ số của n theo thứ tự ngược lại, ta được số \(10y + x\). Số này nhỏ hơn số n là 18 đơn vị nên ta có phương trình \(\left( {10x + y} \right) - \left( {10y + x} \right) = 18\) hay \(x - y = 2\) (2).
Từ (1) và (2), ta có hệ phương trình \(\left\{ \begin{array}{l}80x - y = 555\\x - y = 2\end{array} \right.\)
- Giải hệ phương trình:
Trừ từng vế hai phương trình của hệ ta được \(79x = 553\), suy ra \(x = 7\).
Thay \(x = 7\) vào phương trình thứ hai của hệ ta được: \(7 - y = 2\), suy ra \(y = 5\).
- Các giá trị \(x = 7\) và \(y = 5\) thỏa mãn các điều kiện của ẩn.
Vậy số cần tìm là 75.